Türkiye F-35 Programına geri alınmayacak
ABD, Türkiye’yi F-35 programına geri almayacak. Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya konusundaki veto hakkıyla F-35 takas edilmeyecek
Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Türkiye’yi F-35 programına geri almayacak. Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya konusundaki veto hakkıyla F-35 takas edilmeyecek.
ABD merkezli Breaking Defense haber sitesinde yer alan özel habere göre Türkiye, F-35 programına geri alınmayacak.
ABD Temsilciler Meclisi Silahlı Hizmetler Komitesi Başkanı Adam Smith, Türkiye’nin F-35 programına dönüp dönemeyeceği hakkındaki soruya şöyle yanıt verdi:
“Türkiye F-35 programına geri dönmeyecek.”
Türkiye, F-35 programının başlarında projede aktif bir şekilde yer almış ve projeye milyarlarca dolar para aktarmıştı. Toplamda 100 adet F-35A savaş uçağı alınması hedefleniyordu. Ancak Ankara’nın Rusya’dan S-400 Hava Savunma Sistemi tedarik etme kararı almasının ardından ABD, önce Türkiye’ye yönelik F-35 sevkiyatlarını durdurmuş ardından ise Ankara’yı F-35 programından atmıştı.
İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyelik başvurularına yönelik Türk blokajı ise akıllara Türkiye’nin F-35’ler için Washington’la masaya oturup oturamayacağı yönündeydi.
Smith’e göre Türkiye S-400’leri “elinden çıkarmadıkça” Türkiye’nin F-35 programına geri dönmesi mümkün değil.
“Biliyorsunuz ki mesele, Rusya'dan silah sistemleri aldığı için Türkiye'yi cezalandırmak değil. Bu, S-400'ün F-35 ile aynı yerde olamayacağı ve oradaki kritik bilgilerin Ruslara olası kaybıyla ilgili. Bence bu meseleyi sona erme şekli temelde onlara bir çeşit silah vermek. Muhtemelen F-35 olmayacak… Avrupa'nın Türkiye'ye ne satıp satmadığını da bilmiyorum.”
Smith’e göre bunlar da yeterli olmayabilir.
“Erdoğan'ın her şeye bakıp 'evet, gitmiyorum, bana yeterince şey teklif etmedin' demesi akıl almaz değil. Sahip olduğum tek kaldıraç bu. İsveç ve Finlandiya'ya oy vermiyoruz.' Bunun en iyi oyunu olduğunu düşünmesi akıl almaz bir şey değil. Ve bu bizim işimiz, İsveç ve Finlandiya'nın işi, ortaya çıkan şey bu olmasın diye müzakere etmek ve denemek ve müzakere etmek zorunda kalacağımız şey bu.”
Smith’in Türkiye’ye yönelik silah ihracatlarında direk kontrolü yok zira bu sorumluluk genelde Dış İlişkiler Komitelerine düşüyor. Fakat Smith, Biden’ın Temsilciler Meclisi’ndeki en üst düzey temsilcilerinden birisi. Ve konuyla ilgili derin bilgilere ve etkiye sahip.
ABD Dışişleri Bakanı Blinken ise geçtiğimiz hafta içerisinde Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya konusundaki tutumu ile F-16 satışlarına onay verilmesinin “ayrı olaylar” olduğunu söylemişti.
"Esneklik sağlanması gerekiyor"
“Dünyanın geri kalanının bizimle hala güven sorunları var. Ve Amerika'nın mükemmel olduğu fikrine kapılmış birçok Kongre üyesi var. Türkiye, Hindistan, dünyadaki bir sürü ülke bahislerini riske attıklarını anlamış görünmüyorlar. Biz de, 'Bizimle ya da Rusya ve Çin'le birlikte olmak zorundasın' diyoruz ve onlar hâlâ bir nevi bütün bunlarla oynuyorlar. Ve hepsi bu fikre dahil değiller. Ukrayna'da ne kadar korkunç olsa da, Rusya ve Çin'i ve hatta bir dereceye kadar İran'ı uzaklaştırabilecekleri fikrine kapılmıyorlar.”
“Bu koalisyonu kurmak için bir nevi onlarla çalışmamız, daha fazla esneklik göstermemiz, kendi sınırlamalarımızı ve geçmişteki hatalarımızı kabul etmemiz gerekecek. Dünya mükemmel bir yer değil. Müttefikleriniz ve arkadaşlarınız tam olarak istediğiniz yerde olmayacaklar. Ve biz de tam olarak bizim istediğimiz gibi dost ve müttefik olmadığımızı kabul etmeliyiz. Öyleyse, Rusya ve Çin'in küresel düzen için oluşturduğuna inandığım tehdidi göz önünde bulundurarak, burada nasıl anlaşabilir ve [bir ortaklığa] sahip olabiliriz?”
Türkiye'nin F-35 Alımı
Şu ana kadar Türk Hava Kuvvetleri için 6 adet F-35A uçağının üretimi tamamlandı. Üretim hattındaki uçaklar ise ABD Hava Kuvvetleri’nin kullanımına sunuldu. Türkiye, Eylül 2021 itibariyle JSF Projesi’nden tamamen çıkarıldı. Türkiye, program kapsamında 1 milyar 400 milyon ABD Doları tutarında ödeme gerçekleştirmişti.
Konuyla ilgili olarak Kasım 2021’deki ABD Başkanı Biden görüşmesinin ardından bir açıklama yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “F-35’ten kaynaklanan bizim bildiğiniz gibi 1 milyar 400 milyon dolar bir ödememiz vardı. Bu ödemeden hareketle biz bu süreci nasıl iyi bir noktaya taşırız, bunun üzerinde durduk. Bunun üzerinde de daha çok F-16’lar gündeme geldi. Elimizdeki F-16’ların modernizasyonu veyahut da yeni F-16’lar verilmesi konusu gündemimize geldi.” ifadelerinde bulunmuştu.
Türkiye’nin, hem F-35 için harcanan 1.4 milyar ABD Dolarlık paranın geri kazanımı hem de Türk Hava Kuvvetleri’nin mevcut F-16 Fighting Falcon savaş uçağı filosunun güçlendirilmesi için F-16 Blok 70 talebi mevcut.
Türkiye’nin F-16 Blok 70 talebi, 40 adet yeni savaş uçağı ile eldeki F-16’ların modernizasyonu için 80 adet kit tedarikini içeriyor. Talebin içerisinde, yeni alınacak uçaklar ile mevcut F-16 filosu için mühimmat ve yedek parça tedarikinin de olduğu bilinmekte. F-16 Blok 70 paketinin, Türkiye’ye 6 milyar ABD Doları bedele mâl olacağı tahmin ediliyor.
ÖNERİLEN İÇERİK: Türkiye F-35 Programına geri alınmayacak
* * *
KAYNAK: gdh.digital, Breaking Defense