Türkiye NATO zirvesinden kazançlı çıktı
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İsveç ve Finlandiya'nın NATO'ya katılmasını engeleyen blokajı kaldırmanın ardından ülkesi için ödülleri hemen toplamaya başladı. Biden yönetimi, Türkiye'ye potansiyel F-16 savaş uçağı satışını desteklediğini açıkladı.
Pentagon'daki uluslararası güvenlik işlerinden sorumlu Savunma Bakan Yardımcısı Celeste Wallander de, gazetecilere verdiği demeçte “güçlü Türk savunma yeteneklerinin NATO'nun savunmasını güçlendireceğini” belirtti.
Biden; Türkiye, Finlandiya ve İsveç arasında imzalanan ve iki İskandinav ülkesinin ülkelerindeki teröre desteği kontrol etmek için adımlar atmaya söz verdiği anlaşmasının imzalanmasının ertesi günü Madrid'deki NATO zirvesinde Erdoğan ile bir araya geldi.
Erdoğan; Türkiye'nin NATO'nun merkezinde olduğunu iddia etmek için tasarladığı bir politika ile, ittifak ülkelerinin Türkiye'nin güney sınırlarındaki terör tehdidini daha ciddiye almaları için baskı ortamı oluşturdu. Erdoğan bu hedefine ulaşmak için, İsveç ve Finlandiya'nın NATO'ya üyeliğini süresiz olarak engellemekle ilgili olarak ittifak üyelerini tehdit etti.
Biden, Erdoğan'ın vetoyu kaldırmasını Madrid'de ödüllendirdi ve Türk Hava Kuvvetleri'nin modernizasyonuna yardım etmeye istekli olduklarını açıkladı. ABD başkanı ayrıca Erdoğan'a, Ukrayna tahıl stoklarının Karadeniz limanlarını terk edebileceği BM onaylı bir anlaşmaya aracılık etmeye çalışmasındaki rolü için teşekkür etti.
Rusya da BM'ye, Ukrayna'nın elindeki 25 milyon ton tahılın, Odesa limanından güvenli konvoylar halinde Türkiye tarafından denetlenen bir planla sevkiyatına uymaya istekli olduğunu bildirdi.
Türk Hava Kuvvetleri'nin modernizasyonunu hakkında konuşan ABD Savunma Bakan Yardımcısı Wallander de yaptığı açıklamada;
“ABD, Türkiye'nin savaş filosunun modernizasyonunu destekliyor çünkü bu NATO güvenliğine ve dolayısıyla Amerikan güvenliğine katkı sağlayacak.”
ifadelerini kullandı.
Türkiye, Ekim ayında ABD'den mevcut savaş uçakları için 40 Lockheed Martin yapımı F-16 savaş uçağı ve 80'e yakın modernizasyon kiti satın almak için talepte bulundu.
Washington, daha önce, tüm silah satışlarının gerekli yasal süreçlerden geçmesi gerektiğini söylemesinin yanı sıra Türkiye'nin talebiyle ilgili fikrini ise açıkça ifade etmemişti.
Madrid'de Türkiye ile imzalanan anlaşmada Finlandiyalı ve İsveçli liderler, PKK'yı veya Suriye'deki YPG gruplarını veya Türkiye'nin 2016'daki başarısız darbe girişiminden sorumlu tuttuğu Gülen destekçilerini desteklememe sözü verdi.
Türkiye Adalet Bakanı Bekir Bozdağ bu anlaşmanın ardından yaptığı açıklamada, İsveç ve Finlandiya'dan 33 terör zanlısının iadesini beklediklerini belirterek, Ankara'nın bir mutabakat anlaşmasının imzalanmasının ardından İskandinav ülkelerine iadeyi hatırlatacağını da sözlerine ekledi.
German Institute for International and Security Affairs uzmanlarından Minna Ålander;
“Diplomatlar tarafından çok dikkatli bir şekilde hazırlanan bir anlaşma imzalandı. Bu anlaşma her iki tarafın da istekleri elde etmesini sağlıyor.”
açıklamasında bulundu.
Diğer yandan şimdilik krizi çözmüş olarak görünen anlaşma; anlaşmayı izlemek için ortak bir uygulama komitesi kurma hükmünü de içeriyor. Ancak yapılan mutabakat, yasal olarak bağlayıcı bir uluslararası anlaşma değil, siyasi bir anlaşma olmaya devam ediyor.
Guardian'da yayımlanan analiz gdh.digital tarafından çevrilmiştir.