Tüm detaylarıyla: Ukrayna, başkent Kiev'i nasıl savundu?

"Başladı"

Kamikaze İHA’lardan yağan şarapnel yağmuru, Ukrayna sınır muhafızlarının başkent Kiev’in üç saat kuzeyinde, Belarus ile sınır kapısının yakınında uyuduğu çadırı parçaladı.

Viktor Derevyanko bir ağrıyla uyandı, vücudu yanıyordu.

Yüzünü silmeye çalışırken elinden kan aktı.

Bir metal parçası kolundan ve karnından geçerek kalbinin etrafındaki kaslara girmişti.

“Kendime gelemedim,” dedi Sınır Muhafızları Yardımcısı Derevyanko.

“Sadece üçüncü patlamada yataktan atlamayı başardım ve en azından saklanacak bir yer bulmaya çalıştım, çünkü patlamalar bitmiyordu.”

24 Şubat'ta saat 04.15 civarındaydı.

Saatler önce, Derevyanko ve diğer Ukraynalı muhafızlar, Başkan Biden'ın bi r kez daha Rus işgali uyarısı konusunda küçümseyici bir şekilde şaka yapıyorlardı. Şimdi ilk hedefi onlardı.

Birkaç dakika içinde, Rus füzeleri lançerlerden yükselmeye başladı. Ukrayna hava savunmasını, radar bataryalarını, mühimmat depolarını, havaalanlarını ve üslerini vurdular ve sabahın erken saatlerini savaş sesleriyle doldurdular.

Neredeyse aynı zamanda, Ukrayna İçişleri Bakanı Denis Monastyrsky cep telefonunun çalmasıyla uyandı.

Son günlerde, gözlerini sabah ışığına her açtığında bir rahatlama telaşı yaşamış, yeni bir günün gelişinin Rusya'nın işgal etmediği anlamına geldiğini fark etmişti.

Bu sefer hava hala karanlıktı.

Ukrayna'nın Sınır Muhafız Şefi hattaydı ve ona birliklerinin ülkenin kuzeydoğu bölgelerinden üçünde Ruslarla savaştığını söyledi.

Bu, birçok üst düzey Ukraynalı yetkilinin beklediği gibi, ülkenin doğusunda izole edilmiş sınırlı bir işgal değildi.

Monastyrsky telefonu kapattı ve Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelenskiy'i aradı.

“Başladı!” dedi Monastyrsky Ukrayna liderine.

“Tam olarak ne başladı?” diye sordu Zelenskiy.

Aynı anda farklı yerlerde devam eden saldırılar olduğu gerçeğine bakılırsa, “bu” dedi ve Zelenskiy'ye Kiev'i hedef alan tam ölçekli bir istila gibi göründüğünü söyledi.

“İlk dakikalarda hava savunmamıza korkunç darbeler indirdiler, genel olarak birliklerimize korkunç darbeler indirdiler. ... Yaşamları boyunca kimsenin görmediği 20 metrelik kraterler vardı,” dedi Monastyrsky.

Monastyrsky, o anda herkesin karşılaştığı sorunun şu olduğunu söyledi:

“Düşman bu muazzam güçle ne kadar ileri gidebilir?”

Ruslar Ukrayna'daki iktidar koltuğunu ele geçirebilirse veya en azından hükümetin panik içinde kaçmasına neden olursa, ülkenin savunması hızla çözülürdü.

Moskova kukla bir hükümet kurabilidi.

Kremlin'in planı buydu.

Bunun yerine, takip eden 36 gün içinde Kiev'de ve çevresinde meydana gelen olaylar, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in 22 yıllık iktidarındaki en büyük dış hatayı temsil edecekti.

Şehre yaptığı saldırı, Avrupa'nın Moskova'ya karşı güvenlik mimarisini anında yeniden düzenledi ve ulusunu Soğuk Savaş'tan bu yana görülmemiş bir dereceye kadar izole etti.

Dünyayı şaşırtacak şekilde, Ukrayna'nın başkentine yönelik saldırı, yeniden inşa etmek için milyarlar harcadığı bir Rus Ordusundaki derin sistemik sorunları ortaya çıkaracak olan aşağılayıcı bir geri çekilmeyle sonuçlanacaktı.

Rusya'nın savaş planlamasında ortaya çıkacak kusurlara rağmen, Kiev savaşının sonucu önceden belirlenmiş olmaktan uzaktı.

Ukrayna güçlerinin başkentlerini nasıl savunduklarına ve kurtardıklarına dair bu yazı, Zelenskiy'den danışmanlarına, Ukraynalı askeri komutanlara, gönüllü milislere ve üst düzey ABD ve Avrupalı siyasi ve askeri yetkililere kadar 100'den fazla kişiyle yapılan görüşmelere dayanıyor.

İlk saatler

Olayların yeniden inşası, Ukrayna'nın siyasi liderliğinin tam kapsamlı bir işgal olasılığını küçümsemesine rağmen, Ukrayna Ordusunun Rusya'nın ilk saldırısına dayanmak için kritik adımlar attığını gösteriyor.

Komutanlar, çoğu durumda neyin geleceğine dair kendi şüphelerine rağmen, personel ve teçhizatı üslerden uzaklaştırmışlardı.

Ukrayna kuvvetleri yeterli silah, mühimmat ve iletişim ekipmanından yoksundu. Ancak sahip oldukları şey, Ukraynalı askerlerin ötesinde sıradan sivillere ve en önemlisi Cumhurbaşkanı’nın kendisine kadar uzanacak derin bir savaşma iradesiydi.

Savunucular ayrıca, gerilla taktiklerini destekleyen başkentin etrafındaki araziden - sık ormanlar, dar yollar, dolambaçlı nehirler - ve ayrıca toprağı çözen ve Rus araçlarını bataklığa saplayan donma nedeniyle hava koşullarından da yararlanacaklardı.

Özellikle, Kiev'in batı ucundaki savunma hattını belirleyen bir su yolu olan Irpin Nehri, Ukrayna kuvvetleri barajlardaki suyu serbest bıraktığında başkentin korunmasına yardımcı olacaktı.

Kiev'i kurtarmak için savaşanlar Kremlin'in Ukrayna ordusunun titizliği, Zelenskiy hükümetinin dayanıklılığı ve Ukrayna halkının direnme kararlılığı hakkındaki zayıf varsayımlara dayanarak Kiev'i işgal etme planını harekete geçiren kilit yanlış hesaplamalarından da büyük ölçüde yararlandılar.

Sonunda, Ruslar Kiev'in şehir sınırları içinde herhangi bir toprak almayacak, bunun yerine geri çekilmeden önce başkentin çevresinde haftalarca sıkışıp kalacaklardı.

Kremlin, yorum taleplerine yanıt vermedi.

Savaş başladığında, Putin Moskova'da yaklaşık 475 mil uzaktaydı.

Siyah bir takım elbise ve bordo kravatlı ahşap bir masada otururken, Ukrayna'yı “askersizleştirmek ve Nazi’lerden arındırmak için” “özel bir operasyon” olarak adlandırdığı şeyi duyurmak için televizyona çıktı.

Putin, Moskova'nın “Rusya'yı korumak için bugün kullanmak zorunda kalacağımızdan başka bir fırsatı” kalmadığını söyledi.

Konuşma bittiğinde, Kiev'de patlamalar yankılandı.

Ukrayna'nın First Lady'si Olena Zelenska, kocasının uyuduğu boş bir alan bulmak için yatakta döndüğünü söyledi.

Ayağa kalktı ve onu kömür grisi bir takım elbise ve beyaz gömlek giyerken bulmak için yürüdü.

Kravat yok.

“Neler oluyor?” diye sordu.

“Başladı,” diye yanıtladı Zelenskiy.

Ofisine gitmeden önce 17 ve 9 yaşlarındaki çocuklarının yüzlerine baktı.

Zelenskiy, Rus füzelerinin “çocuklarımın üzerinde, tüm çocuklarımızın üzerinde” uçtuğunu düşünmeden edemediğini söyledi. Düşünülemez sayıda Ukraynalı ölmek üzereydi.

Zelenskiy, Moskova'nın aylarca süren sahte diplomasi, kurban oyunları ve uluslararası sahnedeki yalanlardan sonra yaptığı seçimin tüm saygınlığın altında olduğunu düşünüyordu. Ukraynalıların öfkesini paylaştığından, savaşacaklarından emindi.

Zelenskiy, üst düzey danışmanlarıyla bir toplantı düzenledi.

Polis ve savunmadan sorumlu olanlar da dahil olmak üzere kabinenin bir kısmının Kiev'de kalacağına, diğerlerinin ise Batı Ukrayna'ya taşınmasına karar verdiler.

Yetkililer, sınır gözetleme kameralarının Ukrayna'ya akan yüzlerce Rus tankını ve diğer zırhlı araçları, II. Dünya Savaşı'ndaki ilerlemeyi anımsatan sütunlar halinde yakaladığını geniş gözlerle izlediler.

Kuzeydeki Belarus'tan. Doğuda Rusya'dan. Güneydeki Kırım'dan.

“Tüm harita kırmızıydı ve dikkat gerektiriyordu,” dedi Monastyrsky.

Ruslar, Ukrayna sınır muhafız sektörünün başkanı Vitaliy Yavorskiy'nin daha sonra radyoaktif toprakta hendekler kazdıklarına ve yakındaki ormanda vurdukları kirli geyikleri yediklerine dair kanıtlar bulacağı terk edilmiş Çernobil Nükleer Santralinin etrafındaki tehlikeli bölgeye girdiler.

Hedef: Kiev

İşgalcilerin amacı, Dinyeper Nehri'nin üzerinde altın kubbelerle kaplı asırlık metropol Kiev'e nüfuz etmek ve ele geçirmekti.

Orta Çağ'da ele geçirdiğinde Novgorodlu Oleg tarafından “Rus Şehirlerinin Anası” ilan edilen şehir, Putin'in Ukrayna'nın egemenliğini baltalamak için ele geçirdiği Rusya ile bir geçmişi paylaşıyor.

Putin, Rusları ve Ukraynalıları, Sovyet komplosu ve Batı müdahalesiyle ayrılmış tek bir halk olarak nitelendirmiş ve tarihi sıfırlamak için savaşa girme gerekçesi oluşturmuştu.

Sabah Kiev'de patlak verdiğinde, Zelenskiy, yardım istemek için Başkan Biden, İngiltere Başbakanı Boris Johnson ve diğer liderlerle konuşarak telefonları çalıştırmaya başladı.

Birkaç saat içinde bir masaya oturdu ve milyonlarca kişi Kiev'e yönelik bir saldırıyı imkansız bulan ve şimdi patlamalara uyanan ve şok içinde arabalarına yığılan Ukrayna halkına bir video kaydetti.

“Bugün sizden, her birinizden, sakin olmanızı istiyorum. Mümkünse, lütfen evde kalın,” dedi Zelenskiy.

“Çalışıyoruz. Ordu çalışıyor. Ukrayna'nın tüm güvenlik ve savunma sektörü çalışıyor.”

Günün ilerleyen saatlerinde ortaya çıkacağına ve düzenli temas halinde kalacağına söz verdi ve Ukraynalılara güçlü kalacaklarına dair güvence verdi.

“Her şeye hazırız. Herkesi yeneceğiz." dedi.

“Zafer Ukrayna’nındır!”

Kiev'in merkezindeki hükümet binasının içinde, Zelenskiy'nin Özel Kalemi Andriy Yermak, çalan cep telefonuna baktı.

Arayan Kremlin'di.

Zelenskiy'nin yanında kalıcı bir demirbaş olan eski avukat, ilk başta telefonu açamadığını söyledi.

Telefon bir kez çaldı, sonra tekrar.

Ukrayna'da doğan ancak uzun zaman önce Putin'in yakın çevresine girmiş olan Kremlin Özel Kalemi Dmitry Kozak'ın sesini duydu.

Kozak, Ukraynalıların teslim olma zamanının geldiğini söyledi.

Yermak, Kozak'a küfür etti ve telefonu kapattı.

Kiev savunması

Kitapkurdu ve düşünceli General Albay Oleksandr Syrsky, tüm olasılıkları planlayan deneyimli bir askeri subaydı. Hatta olası olmadığını düşündüğü senaryolar bile düşünmüştü.

Şehir savaşının en sofistike orduyu bile rahatsız edeceği Kiev'in Putin'in birincil ilk hedefi olabileceği fikri, silahlı kuvvetler içinde bile Ukrayna seçkinlerinin çoğu için gerçekçi gelmiyordu.

“Rusya liderliğinin böylesine yüzsüz, geniş çaplı bir saldırganlığa kalkışacağını düşünmek, dürüst olmak gerekirse, bunu hayal bile edemiyordum,” diye hatırlıyor Doğu Ukrayna'da Rusya ve ayrılıkçı vekilleriyle savaşmış olan ve işgalden hemen önce Kiev'in savunmasına liderlik etmek için görevlendirilen Syrsky.

“Bana öyle geliyor ki, eğer aktif çatışmalar başlayacaksa, büyük olasılıkla doğuda, Donetsk ve Luhansk bölgelerinin sınırlarının çevresinde veya içinde başlayacaklardı.”

“Ama biz orduyuz,” dedi Syrsky.

“Bu nedenle, neye inandığım veya inanmadığım, her şeyin nasıl göründüğü önemli değil, yine de gerekli faaliyetleri yerine getirdim.”

Putin'in Ukrayna sınırları boyunca uzanan kuvvetlerinin çeşitliliği göz önüne alındığında, Syrsky, Rusların Kiev'e saldırması durumunda, birliklerinin Kiev'deki hükümet bölgesine hızlı ve kafa kesici bir hareket olarak öngördükleri iki veya üç ana otoyol boyunca ilerleyeceğini belirlemişti.

Kremlin savaş planı, kentin Zelenskiy'nin ve bakanlarının kaçmasıyla siyasi kaostan şaşkına dönen zayıf Ukrayna güçleri tarafından savunulacağını varsayıyordu.

Şehri korumak için Syrsky, biri dış banliyölerde, diğeri başkentte olmak üzere iki güç halkası örgütlemişti.

Şehir merkezini bombardımandan korumak ve Rusların Kiev'e yaklaşırken savaşmasını sağlamak için dış halkanın iç halkadan mümkün olduğunca uzak olmasını istedi.

Syrsky, şehri ve çevresindeki bölgeyi sektörlere böldü ve askeri eğitim merkezlerinden generalleri her bölgeye liderlik etmek üzere görevlendirdi ve tüm Ukrayna askeri birimlerinin ve güvenlik hizmetlerinin cevap vereceği açık bir emir komuta zinciri yarattı.

Taktik kararlar, karargaha danışmak zorunda kalmadan sahadaki subaylar tarafından derhal alınacaktı.

İşgalden yaklaşık bir hafta önce, Ukrayna ordusu tüm komuta noktalarını bir Rus ilerleyişinin muhtemel eksenlerine doğru sahaya taşımıştı.

Syrsky ayrıca, helikopterler ve savaş uçakları de dahil olmak üzere ordunun havacılık varlıklarını büyük üslerden uzaklaştırmak ve onları bariz hava saldırısı hedeflerinden uzaklaştırmak için bir emir yayınlamıştı.

Bununla birlikte, tank gücü söz konusu olduğunda, başkenti savunmak için sadece bir mekanize tugay, 72. Tugay mevcuttu. Bu kadar büyük bir şehir için açıkça yetersizdi.

Syrsky, bir düzeltme olarak, tüm askeri eğitim merkezlerine özel derme çatma taburlar oluşturmalarını emrettiğini ve normalde eğitim için kullanılan topçu sistemlerinin başkent bölgesine getirilmesini emrettiğini söyledi.

Bu sistemlerden bazıları, Ukrayna'nın yıllar önce 2S7 Pion olarak bilinen ağır Sovyet dönemi topçu sistemlerini hizmete soktuğu Kiev'in güneydoğusundaki Divychki eğitim merkezinden geldi.

Her biri 46 ton ağırlığında ve 203mm obüs taşıyan topçu savaşının ezici güçleri, 32 km’den fazla menzile sahip 100 kg’ın üzerindeki mermileri ateşleyebiliyor.

Syrsky, topçularına şehrin dışında, kuzeydoğu ve kuzeybatıda, bir Rus saldırısıyla karşı karşıya kalması muhtemel bölgelerde savunma pozisyonları almalarını emretti.

Kiev Belediye Başkanı, eski boks şampiyonu Vitali Klitschko'ya göre, bu tek hamle kritik oldu. Çünkü Rusya, savaşın ilk saatlerinde bu sistemlerin normalde bulunduğu üsleri hedef aldı.

Klitschko, “Ülkenin liderliği bir savaş olmayacağını söyledi, ancak ordu biliyordu,” dedi.

Ukraynalılar hazırlıklarını büyük ölçüde kendilerine sakladılar.

Ukrayna yönetimi endişe kaynağıydı

Üst düzey bir ABD savunma yetkilisi, Washington'un Rusya'nın işgal planı hakkında Ukrayna'nın savunma planından daha fazla şey bildiğini ve Kiev'in bu durumu nasıl idare edeceği konusunda şüpheleri artırdığını söyledi.

ABD'li yetkililer, Ukrayna ordusunun savaş planlarını paylaşma konusunda ihtiyatlı davrandığından şüphelenirken, siyasi liderliği savaş olasılığını küçümsedi.

Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov, topyekün bir saldırının geleceğine inanmayan liderlerden biri olduğunu söyledi.

Avrupalı yetkililer, ABD ve İngiltere'nin gördüğü tehdidi görmediklerine dair güvence veriyorlardı.

Ukrayna'nın kendi istihbarat değerlendirmelerine göre, Rusya'nın Kiev büyüklüğünde bir şehri ele geçirmek veya işgal etmek için sınırdan birikmiş yeterli gücü de yoktu.

Ukrayna Savunma Bakanı, 22 Şubat'ta Reznikov'un Belarus'taki mevkidaşı Viktor Khrenin ile telefonda konuştuğunu ve Belarus topraklarındaki Rus kuvvetlerinin işgal etmeyeceğine söz verdiğini ve asker sözü verdiğini söyledi.

“Ve o bir yalancıydı,” dedi Reznikov.

İki gün sonra, işgal başladıktan sonra, iki adam tekrar konuştu.

Reznikov, hattın diğer ucunda gergin ve rahatsız edici bir ses duydu.

Belaruslu bakan, Rus mevkidaşı Sergey Şoygu'dan bir mesaj ilettiğini söyleyen Reznikov, şunları hatırlattı:

Ukrayna teslim olma anlaşması imzalarsa işgal duracaktı.

Reznikov, “Rus tarafındaki teslimiyeti kabul etmeye hazırım” yanıtını verdiğini söyledi.

Hostomel

Rus helikopterleri Dinyeper'ın üzerinden aşağı doğru süzüldü, rotor kanatları nehir vadisinin kıvrımındaki nemli kış havasını geçiyordu.

Belarus'un güneyine, nehrin yerlilerin deniz dediği sakin bir alana genişlediği bir yere uçtular, daha sonra Ukrayna hükümet bölgesinin 22 mil kuzeybatısındaki Hostomel banliyösüne uzandılar.

Gruptaki Ka-52 Timsah saldırı helikopterleri liderliği ele geçirdi ve aşağıdaki hedeflerine ateş açtı.

Antonov Havaalanı, büyük bir piste sahip bir kargo ve test tesisi.

Putin'in Kiev'e yönelik saldırısı için seçtiği köprübaşı, 12 Ocak'ta Kiev'e yaptığı bir ziyaret sırasında Ukraynalıları Rusya'nın ele geçirmeye çalışacağı konusunda uyaran havaalanı CIA Direktörü William J. Burns'tü.

Havaalanı kapılarının hemen dışındaki ulusal muhafız üssünde komutan olan Vitaly Rudenko, inançsızlıkla baktı.

“Son ana kadar inanmadım. Belki de inanmak istemedim” dedi.

Kiev'de, Ukrayna'nın askeri liderliği müstahkem bir sığınağa inmişti.

Savunma iletişim yardımcıları, Ukrayna silahlı kuvvetlerinin 2 numaralı subayı Korgeneral Yevhen Moisiuk'un peşine düşerek, Rus kuvvetleri kasabalarına girerken Ukraynalılara hangi mesajı iletmeleri gerektiğini sormak için koridordan aşağı koştular.

Moisiuk yürümeyi bıraktı ve döndü:

“Herkese söyle: 'İşgalcileri öldürsünler'” dedi Moisiuk.

“İşgalcileri öldür!”

Hostomel'de aksilikler oldu.

Ukraynalıların havaalanı çevresinde kurdukları hava savunmasının bir kısmı, Rusya'nın zırhlı personel taşıyıcılarını göndermesinden önce saldırılarla vuruldu.

Syrsky, oğlu Rus istihbaratı tarafından işe alınan bir havaalanı çalışanının pozisyonlarını ifşa ettiğini söyledi.

Üsteki savaşa en hazır personel, haftalar önce Ukrayna'nın doğu Luhansk bölgesine, teçhizatlarıyla birlikte konuşlandırılmış, Ukrayna'nın zorunlu askerlik hizmetini yerine getiren askere alınanlar da dahil olmak üzere yaklaşık 300 askerle havalimanını ve üssü terk etmişti.

Birçoğu hiç savaş görmemişti.

Helikopterler, havaalanının üzerinde bir akbaba gibi dönüyordü, füze saldırılarından çıkan dumanla zaten siyah olan bulutlu bir gökyüzüne karşı dönüyorlardı.

“Ulaşabilecekleri her şeye, tüm binalara, etrafta dolaştıklarını gördükleri herhangi bir insana, askeri ya da sivil olmalarına bakılmaksızın ateş açtılar. Umursamıyorlardı. Sadece hareket tespit ettikleri her yere ateş ediyorlardı,” dedi telsiz çağrı işareti Malysh veya Kid olan bir ulusal muhafız müfrezesi komutanı.

Diğerleri gibi, güvenlik nedenleriyle adını sakladı.

İlk helikopterler hava pistine ulaştığında, 25 yaşındaki bir ulusal muhafız olan Serhiy Falatyuk, omzunda Sovyetler Birliği'ne tarihlenen bir Igla MANPADS sistemini çıkardı, görüşe baktı ve bir füze ateşledi.

Kaçmıştı atış, başarısız olmuştu.

Rudenko'ya göre, Falatyuk bir füze daha koydu, gözlerini başka bir Rus helikopterine çevirdi ve tekrar ateş etti.

Füze helikopteri vurdu.

Falatyuk sevinçle çığlık attı.

Küçük zafer Ukrayna kuvvetlerini kendine getirdi ve Malysh'in askere alınanların ruhunu yükseltti.

Malysh'e göre herkes, “Onları vurmak, bunu yapmak gerçekten mümkündü” diye düşündü.

“Askerlerin morali arttı. Daha hırslı hale geldiler. ... Asker olup olmadıklarına bakılmaksızın, savaşçıydılar.”

Taktikler

Syrsky, işgalden bir gün önce birkaç Ukrayna hava savunmasının yerlerinden taşındığını, bu yüzden Rusların bunları bulamadıklarını ve dakikalar içinde bir karşı saldırıya öncülük ettiklerini söyledi.

Rus pilotlar, özellikle liderlerinden birini doğrudan vurduktan sonra, karadan havaya füzelerin ve uçaksavar topçularının ağır ateşi altında mücadele ettiler.

“Her taraftan ateş ediyorlardı. İlk saldırıda, grubumuzun liderini hemen kaybettik,” dedi Ka-52 pilotlarından biri olan Yüzbaşı Ivan Boldyrev, Rus devlet tarafından işletilen savunma TV kanalı Zvezda'ya verdiği demeçte.

Boldyrev, helikopteri hasar gördükten sonra acil iniş yapmak zorunda kaldı.

Havaalanı genelinde düzinelerce sivil çalışan, kafeteryanın altındaki bomba sığınağına koştu. Diğerleri, kanalizasyonlar da dahil olmak üzere mümkün olan her yere saklandılar.

“İnsanlar ... Birbirimize baktım, neler olduğunu anladım, ama nedenini anlamadım,” "dedi Antonov çalışanlarından biri olan Vyacheslav Denysenko.

Dışarıda, Rus kuvvetleri nakliye helikopterleriyle uçuyordu.

Ukrayna askerleri sürekli ateş altında kaldı. Havaalanının arazisinde silahsız ve sayıca fazla olan ve çok daha fazla deneyime sahip seçkin Rus birimleriyle karşı karşıya kalan ulusal muhafız savaşçıları, mühimmat bakımından yetersiz kalmaya başladı.

“Emri verdim ... geri çekilmek,” dedi Rudenko.

Geri çekilme kaotikti.

Rudenko, hava savunma birimlerine ve izcilere çitleri atlayarak ayrılmalarını emretti.

Araçlara yeterince yakın olan muhafızlar içeri atladı ve hızla uzaklaştı. Diğerleri yürüyerek koştu.

Muhafızların bir kısmı Ruslar tarafından esir alındı.

Ancak geri çekilmeden sonra, Ukrayna kuvvetleri havaalanı çevresinin dışına yerleştirdikleri ağır topçularla havaalanına ateş açtı ve gelecekteki inişleri önlemek için pisti patlattı.

Buna ek olarak, 24 Şubat'ın sonlarında, iki Ukrayna Su-24 bombardıman uçağı havaalanını vurdu ve pisti bombalayarak daha fazla hasara neden oldu.

Yine de, Ruslar köprübaşlarını ele geçirmişti.

Hostomel'in geri alınması

Genelkurmay Başkanı General Valery Zaluzhny, Kiev bölgesindeki tek birim ve başkenti savunan ana güç olan 72. Mekanize Tugayı'nın komutanı Albay Oleksandr Vdovychenko'yu çağırdı.

“Hostomel'i geri almalıyız,” dedi Zaluzhny.

Vdovychenko, “Sayın Başkomutan, tüm saygımla, Hostomel'i almak için yeterli gücüm yok,” diye yanıtladı.

“Denemeliyiz,” diye yanıtladı Zaluzhny.

Elit Ukrayna birlikleriyle birlikte, 72. Tugay'ın birlikleri günlerce havaalanına taarruz etti, topçu ateşi açtı ve tesisten çıkmak için mücadele eden Rus kuvvetlerini engelledi.

Ukraynalı yetkililere göre, Moskova, ilerlemeye yardımcı olmak için Il-76 kargo uçaklarına ağır ekipman ve daha fazla asker getirmeyi planlıyordu, ancak bunu hemen yapamadı.

Syrsky, “Bir yandan havaalanına hücum edebilmeleri ve birkaç saat içinde kontrolünü ele geçirebilmeleri, [bizim için] olumsuz bir rol oynadı” dedi.

“Ancak öte yandan, piste ve karaya çıkarma alanlarına yönelik topçu ateşi inişi önemli ölçüde geciktirdi ve Kiev'i ele geçirme planını boşa çıkardı, çünkü şimdi prensipte düşmanın Kiev'in ele geçirilmesi için en fazla üç gün ayırdığını biliyoruz.”

Ancak daha sonra Vdovychenko, Rusların Hostomel'e uçaklarla takviye getirebildiklerini söyledi.

Sonraki günlerde, halihazırda sahada bulunan Rus kuvvetleri, Kiev'e bir rota bulmaya çalışırken, komşu Bucha ve Irpin banliyölerine ve Hostomel kasabasına yayıldı.

Ancak inişten bir hafta sonra, hala Hostomel sokaklarında savaşıyorlardı.

Belarus topraklarından Kiev'in kuzeyindeki bir molaya kadar Hostomel'e giden 40 mil uzunluğundaki bir ikmal konvoyu Rusya'nın lojistik sorunlarını ortaya çıkardı.

31 yaşındaki Hostomel sakinlerinden biri olan Masha Maas, Ukrayna kuvvetlerinin geri çekilmesinin ardından 6 Mart'ta üç Rus askerinin geldiğini gördüğünde, kasabanın merkezindeki bir cam fabrikasının sığınağında saklanıyordu.

“Dedim ki, ne yapmalıyız?” diye anımsıyordu.

“Kapıları içeriden kapatırsak, birinin burada kaldığını düşünüp kırabilir ya da su basabilirler, kim bilir? Onları açık bırakırsak, bizi vurabilirler. Seçiminizi yapın. Kapıları kapatmamaya karar verdik.”

İçeri giren ilk Rus askerinin sarı saçları ve dev göz bebekleri olan koyu renkli gözleri vardı, diye hatırlıyordu.

“Neden bana faşistmişim gibi bakıyorsun?” Maas onun söylediklerini hatırladı.

“Ben faşist değilim. Faşistler sizin Ukraynalı askerleriniz.”

7 Mart'a gelindiğinde, Ruslar Hostomel'in büyük bölümünü işgal etmişti ve havaalanını bir merkez olarak kullanıyorlardı.

Çaresiz Ruslar

Ukrayna ordusunun en üst düzey askeri olan Zaluzhny, 72. Tugay komutanıyla tekrar konuştu ve ona Hostomel'in eteklerinde üzerinde anlaşmaya varılmış bir hat tutmasını ve Rusların başkente daha fazla yaklaşmasını engellemesini emretti.

“Bir adım bile geri atmıyorum,” dedi.

Ukraynalılar günlerce Rus birliklerinin otoyoldan Kiev'e doğru ilerlemesini engelledi.

Hayal kırıklığına uğrayan Ruslar, şehre başka bir yol bulmaya çalıştılar.

En iyi umutları: başkentin kenarındaki Moshchun köyünde bir ormanı aşmaktı.

İşgalden birkaç saat sonra, Kiev'in hükümet bölgesinin derinliklerinde, Zelenskiy, Sovyet döneminde inşa edilmiş ve o zamandan beri neredeyse hiç dokunulmamış bir sığınağın bayat havasını soluyordu.

Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Başkanı Oleksiy Danilov, Cumhurbaşkanının durumunu ortaya koymuştu.

Danilov, “Basit mesele şu ki tüm ortaklarımızın bize bizim için çok zor olacağını, başarılı olma şansımızın neredeyse sıfır olduğunu söylemesi” dedi.

“İlk günlerde çok fazla destek almayacağız, çünkü ülkeyi nasıl savunabileceğimize bakacaklar” diye devam etti.

Belki de Rusların eline büyük miktarda silah girmesini istemiyorlardı.

Danilov ayrıca Zelenskiy'e kişisel bir uyarı yaptı.

Rusların onu öldürmek veya yakalamak için bir plan hazırladığına dair güvenilir bilgiler vardı. En azından, Zelenskiy, etrafındaki silahı olan herkesin bilinen, sadık bir kişi olmasını sağlamalıydı.

Danilov, tahliye edilip edilmeyeceğinin kendisine bağlı olduğunu da sözlerine ekledi.

Bu kararı vermek için, “derinlere bakmalısın,” dedi Danilov, Cumhurbaşkanına. Şu ya da bu şekilde bir öneride bulunmadan.

“Risk çok yüksek.”

Zelenskiy Kiev'den çıkmıyor

Diğerleri Zelenskiy'i gitmeye çağırıyordu. Ukrayna liderinin askeri danışmanı Oleksiy Arestovych'e göre, cumhurbaşkanlığı muhafızları ona başkentin dışında ve muhtemelen daha sonra batı Ukrayna'ya güvenli bir yere taşınmasını tavsiye etti.

Arestovych'e göre, cumhurbaşkanlığı muhafızı “Ofisiniz bir hedeftir” uyarısında bulundu ve Zelenskiy'nin Kiev'den ayrılması yönünde kendi tavsiyesini ekledi.

“Vuran roketler olacak ve sabotajcılar saldıracak.”

Sığınak bile güvenli değildi.

Arestovych, “Çıkışlara barikat kurdukları ve gaz saldıkları konuşuluyordu” dedi.

Moskova'dan yıllardır karanlık uyarılar geliyordu, ancak bu olasılık özellikle korkunç görünüyordu.

Rus birlikleri, Ukrayna'yı sözde “Nazilerden kurtarmak” için Kiev'e yaklaşıyorlardı ve ilk Yahudi cumhurbaşkanının hayatını tehdit ediyorlardı. Muhtemelen danışmanları ölümcül gazdan endişe ediyorlardı.

Kremlin'in Zelenskiy'nin kaçmasını beklemek için sebepleri vardı. Sekiz yıl önce, Moskova tarafından desteklenen Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç, Kiev'deki Avrupa yanlısı bir ayaklanmanın ardından Rusya'ya kaçmıştı.

ABD destekli Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani, Taliban'ın Kabil'i kuşatmasıyla 2021'de ülkeden kaçmıştı.

Rus liderler, 44 yaşındaki eski bir komedi oyuncusu olan Zelenskiy'i, tankların karşısında parçalanacak bir hafif adam olarak gördüler.

Gün geçtikçe, Arestovych Ukrayna ordusunun başkenti savunamayacağına ikna oldu ve cumhurbaşkanına bu kadarını söyledi.

“Askeri şeyleri anlayan insanlar ona gitti ve ‘tutamayacağız’ dedi.”

Zelenskiy sonunda patladı.

Kalıyordu.

“Bunu son kez duyacağım,” dediğini hatırladı Arestovich.

“Bir daha duymak istemiyorum.”

Zelenskiy, Danilov'a hayatına yönelik tehditler konusunda sürekli uyarılarda bulunarak kendisini rahatsız etmeyi bırakmasını, Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi başkanına söyleyecek başka bir şeyi olup olmadığını sormasını söyledi.

Daha önemli bir şey.

“Dinle, ben yaşayan bir insanım. Diğer insanlar gibi ölmek istemiyorum,” dedi Zelenskiy.

“Ama kesinlikle biliyorum ki, eğer bunu düşünürsem, o zaman çoktan ölmüşümdür.”

İlk saatlerde ve günlerde, sürekli bir gerginlik duygusuyla yaşadığını, avuçlarının sınavlara giren bir çocukken olduğu gibi terlediğini söyledi.

Savunma Bakanı Reznikov'un sonunda bir terapist görmesi gerekeceğini, çünkü duygusal ve fiziksel olarak çok yorgun olduğunu söyledi.

Zelenskiy, ABD'li ve Avrupalı yetkililerden hükümetin sürekliliğini koruma ihtiyacı konusunda da çağrılar aldı ve bazı durumlarda başkentten ayrılmasına yardım etme teklifleri aldı.

Yetkililer, kendi güvenliğini sağlayarak, bir güç boşluğunu önleyebileceğini düşünüyorlardı.

Durumu tam tersi terimlerle gördü. Eğer kaçarsa, Ukrayna'nın güç merkezini savaşmadan Ruslara bırakacak ve hükümetin derhal çökmesine neden olacaktı.

Ukrayna ordusunun üyeleri, cumhurbaşkanı kaçsaydı ön saflarda nasıl hissederlerdi?

Zelenskiy, bunun cumhurbaşkanlığına yapışmasıyla ilgili olmadığını söyledi.

Zelenskiy, Batılı yetkililere “İktidarda kalmaya çalışmıyorum” dedi.

“Eğer soru gitmem ve bunun akan kanı durduracak olmasıysa, o zaman ben bunun için varım. Hemen şimdi gideceğim. Bunun için siyasete girmedim ve savaşı durduracaksa, ne zaman söylerseniz gideceğim.”

Kimse inanmıyordu

Zelenskiy, bazı yabancı muhataplarının çatışmanın mümkün olduğunca çabuk sona ermesini ve yönetiminin Rusya'ya etkin bir şekilde teslim olmasını istediğinden şüpheleniyordu.

“Beni arayanlar arasında, hayatta kalacağımıza inanan kimse yoktu. Ukrayna'ya inanmadıkları için değil, Rusya Federasyonu liderinin şeytanlaştırılması yüzünden - gücü, felsefesi, Rus ordusunun gücünü ilan etme şekli.

Ve böylece Ukraynalılarla ilgili olarak saygıyla şöyle düşündüler: Bunu yapamayacaklar, iki ya da üç günde, belki de beş gün içinde bitecekler ve sonra her şey sona erecek.”

İlk saatlerden itibaren ana odak noktası, Ukrayna'nın hayatta kalmak için ihtiyaç duyacağı desteği düzenlemek oldu.

Direnmesi gereken yalnızca Ukraynalılar değil, aynı zamanda Kiev'e silah göndermesi ve Rusya'nın maliyetini yükseltmesi gereken yabancı liderlerdi.

Avrupalı liderlerle yaptığı bir video görüşmesinde, “Bu beni canlı gördüğünüz son sefer olabilir” dedi.

Ukraynalı anneler, çocuklarının Avrupa değerlerinin peşinde koşarken ölmesini izliyorlar, dedi.

Bazı Avrupalı yetkilileri gözyaşları içinde bıraktı.

Belirli bir ülkenin liderleriyle konuştuğu kadar, bazen hükümetlerine halka açık gerçekler sunarak halkına da hitap etti.

Zelenskiy, Almanya Başbakanı Olaf Scholz'u, Başkan Ronald Reagan'ın Berlin Duvarı'nı kaldırma çağrısına atıfta bulunarak, Rusya'nın bir kez daha Avrupa'yı bölmeye çalıştığını savunarak “bu duvarı yıkmaya” çağırdı.

Alman politikacılara ellerinden geleni yapmaları gerektiğini söyledi.

“Bu savaştan sonra kendinizden utanmamanız için.”

Cumhurbaşkanlığı İdaresi Başkanı Yermak, sonraki haftalarda, Beyaz Saray ulusal güvenlik danışmanı Jake Sullivan da dahil olmak üzere dünyanın dört bir yanındaki yetkililerin cep telefonlarına öldürülen Ukraynalı çocukların fotoğraflarını düzenli olarak mesaj attığını ve Ukrayna'daki evleri mahvettiğini söyledi.

Yermak, “İtiraf ediyorum ki bunlar geceleri beni ayakta tutan korkunç fotoğraflardı” dedi.

“Onları alan insanların yüzde doksanı tepki gösterdi, geri aradılar ve daha da fazlasını yapmaya başladılar.”

Hiç silah tutmamış olan her yaştan Ukraynalı, yetkililerin işgalden sonraki günler içinde silah dağıtmaya ve potansiyel bir gerilla direnişini silahlandırmaya karar vermelerinin ardından silahlanmaya koştular.

Ukraynalı askeri liderler karara karşı olduklarını ve bu kararın daha sonra dost ateşi olaylarına ve güçlerinin operasyonlarına müdahaleye neden olduğunu söylediler.

İçişleri Bakanı Monastyrsky, bunu Ruslar için olduğu kadar potansiyel Ukrayna içindeki düşmanlar için de “önemli bir caydırıcı” olarak nitelendirdi.

Monastyrsky, ulusa ihanet etmeyi düşünen herhangi bir Ukraynalı belediye başkanının, silahlı 20 kişinin dışarıda beklediğini ve “kendisinin ve ailesinin ilk olacağını” anlayacağını söyledi.

Zelenskiy, sıradan vatandaşların gözle görülür kararlılığının, Ukrayna'nın Kremlin'in istediği şekilde Avrupa'dan zorla çıkarılamayacağının altını çizdiğini söyledi.

“Rusya Federasyonu için, kaldırılması gereken bir ek gibiydik, ama anlamadılar. Bizim bir eklenti olduğumuzu düşündüler, ancak Avrupa'nın kalbi olduğumuz ortaya çıktı.” dedi.

“Ve bu kalbin atmasını sağladık.”

Direniş: Moschun

25 Şubat gecesi, Kiev şehir merkezinde silah sesleri duyulurken ve Çeçen savaşçıların onu öldürmeye geldiğine dair söylentiler dolaşırken, Zelenskiy, sığınağından çıktı ve kameraya hiçbir yere gitmediğini göstermek için cumhurbaşkanlığı ofisinin önündeki sokağa çıktı.

Sokak lambalarının sessiz ışığında arkasında duran Başbakanı, siyasi partisinin başkanı, genelkurmay başkanı ve başka bir üst düzey danışmanı vardı.

Başbakan tarih ve saati göstermek için telefonunu kaldırdı.

“Hepimiz buradayız,” dedi Zelenskiy.

“Birliklerimiz burada. Sivil toplum burada. Ve biz buradayız. Ülkemizin bağımsızlığını savunuyoruz. Bunu yapmaya devam edeceğiz.”

Bir çam ormanı, bir nehir ve bir göl ile çevrili ve savaş öncesi nüfusu sadece 1.500 olan Moshchun köyü, şehir dışı yaşamın bir resmiydi. Hafta sonu inzivaya çekilen varlıklı profesyonellerin ve mütevazı kır evlerinde uzun zamandır yerlilerin bir karışımı.

Ancak 72. Mekanize Tugayı'nda bir bölük komutanı olan Yüzbaşı Roman Kovalenko, 27 Şubat'ta küçük bir savaşçı grubuyla köye girdiğinde, evler yanıyordu, köylüler kaçmak için koşuyor ve gökyüzünden bir uçak düşüyordu.

Birkaç dakika içinde, Kovalenko'nun önündeki araçlardan birinde bulunan bir takım komutanı yüzünden vuruldu ve öldürüldü.

Rus izciler Moschun'a yeni girmişlerdi.

Savaştan günler sonra, stratejik bir ödül olmasına rağmen, köyün bir avuç Ukraynalı milis dışında çok az savunucusu vardı: Moshchun'un hemen ötesinde başkent vardı.

II. Dünya Savaşı'ndan kalma hap kutularıyla noktalanmış yoğun ormanlar ve su yolu, Ukraynalılara sömürülecek doğal bir manzara verdi.

Irpin Nehri, Hostomel'i Moshchun'dan ayırıyordu ve Ruslar, küçük Ukrayna birliklerinin vur-kaç saldırıları ve duba köprülerine topçu saldırılarını cezalandırmak için insanları ve malzemeleri hareket ettirmek için mücadele ettiler.

Savaşın merkezinde, birkaç hafta önce tek yumurta ikizi Dmytro'nun ayak izlerini takip eden ve 72. Tugay'da bir bölük komutanı olan Kovalenko vardı.

36 yaşındaki ikizler yıllarca ülkenin doğu Donbas bölgesinde savaşmıştı. Şimdi Kiev'in zıt kenarlarında bir araya gelmişlerdi.

Kuzeybatıda Roman, kuzeydoğuda Dmytro.

Irpin boyunca bombardıman ve çatışmalar günlerce devam etti.

6 Mart sabahı, Rus birlikleri nihayet nehrin karşısına geçmeye zorla geçmeye başladı.

Kovalenko ve askerleri karşı saldırıya geçti, el bombaları fırlattı ve yakın dövüşte piyade savaş araçlarından ateş etti.

Kovalenko emretti:

“Ateş etmeye devam et, durmadan!”

Ancak askerlerinin cephanesi azaldığından ve Rus askerleri kendilerine çok yaklaştığından dolayı köy merkezine çekilmelerini emretti.

Orada, Kovalenko ve adamları, gelen Ukrayna özel kuvvetleri ve diğer birliklerle - bazıları ABD tarafından tedarik edilen Javelin tanksavar füzeleriyle donanmış - ve yabancı gönüllülerle yeniden bir araya geldi.

Rus Grad roketleri, topçu ateşi, havan topu, hava saldırıları, insansız hava aracı yönlendirmeli saldırılar ve helikopter atışları siperlerine indi.

Rus elektronik harp sistemleri iletişimi kesti ve Ukrayna insansız hava araçlarını kullanılamaz hale getirdi.

Kovalenko, grubunun geri kalanıyla temasını kaybetti ve altı mil kuzeydeki bir köyde kaldı.

Kovalenko, Ukraynalıların savaşmaya devam ettiğini ve Rusların bölgeden geçmesini engellediğini söyledi.

“O kadar yoruluyorduk ki, geceleri sadece bayılıyorduk,” dedi Kovalenko.

“Artık bombardıman umurunuzda değil, ne uçuyorsa, sadece bir veya iki saat uyumanız gerekiyor. Donuyor, kar yağıyor, yağmur yağıyor, etrafınızda çamur varsa umurunuzda değil. Sadece uzanıyorsun.”

“Birçoğu zihinsel olarak başa çıkamadı,” diye devam etti Kovalenko.

“Yıkılmamak zor. Bazen kendimi parçalıyordum.”

Kovalenko, topçu birliklerine ulaşarak ateş açmalarını ve sürekli Rus yaylım ateşini en az birkaç dakika durdurmalarını istemeye çalıştı.

O zamanlar, Kiev cephesi boyunca çatışmalar o kadar yoğunlaşmıştı ki, üst düzey Ukraynalı yetkililere göre, başkent çevresindeki Ukrayna kuvvetleri birkaç gün boyunca 152 mm'lik topçu mühimmatının tüketme riskini aldı.

Üst düzey bir ABD savunma yetkilisine göre ABD, Ukrayna'yı, Rusların Ukraynalıları hızlı bir şekilde yeneceğini varsayarak, bir yeraltı direnişi tarafından kullanılabilecek Stinger ve Javelins gibi taşınabilir silahlarla silahlandırmıştı.

Topçu teçhizatı ve mühimmatı sınırlıydı ve ABD ve müttefiklerini Kiev'i yeniden stoklamak için mücadele etmeye zorladı.

11 Mart'ta Ruslar Moschun'a her taraftan saldırdı.

“O gün, kafama en az sekiz kez çekiçle vurulmuş gibi hissettim, çünkü her şey hemen yanımıza düşüyordu.” dedi.

“Çok sayıda askerimiz sarsıntı geçirdi. Birçoğu şarapnel tarafından vuruldu. Sahip oldukları her şey. Savaş uçakları, topçular, Grad ÇNRA’lar. Hepsi bizi oradan çıkarmak için siperlerimize ateş ediyordu.”

Ukraynalılar, saldırıyı engellemek için köye tanklar ve daha deneyimli savaşçılar getirdi.

Kovalenko, adamları dışarı çıkarken patlamalardan kaynaklanan kafa travması nedeniyle hastaneye gönderildi.

Kiev'e giden yolda kardeşini ararken gözyaşları yüzüne düştü.

“Onları durdurduk,” dedi. Hayatta olduğuna inanamadı.

O zamana kadar, Ruslar, yakındaki Irpin şehrinde ve başkentin batısındaki diğer bölgelerde Ukrayna kuvvetlerinin ve Bölgesel Savunma milis birimlerinin şiddetli direnişiyle karşı karşıyaydı.

Ukrayna'nın savunmasını kıramayan Ruslar, Moschun üzerinden Kiev'e girmeye konsantre olmaya karar verdiler.

Drone ve termal görüntüleme görüntülerine bakıldığında, başkentin savunmasından sorumlu General Syrsky, Irpin Nehri'nin diğer tarafında, hepsi savaş formasyonunda sıralanmış Rus teçhizatı sıralarını görmüştü.

Moshchun kırılmak üzereydi.

“Bu muhtemelen en kritik andı, 'Peki, bu gerçekten olacak mı?' diye düşündüğüm andı.”

“Çünkü Moshchun'u almak Kiev'e girmek demektir.”

Baraj kapakları açıldı

Çözümün bir kısmı, Moshchun'un 15 mil kuzeyindeki bir baraja akan ve daha sonra pompalarla Dinyeper Nehri üzerindeki bir rezervuara kaldırılan Irpin'in tuhaflığında bulunmuştu.

Sovyetler, bitişik araziyi ekilebilir hale getirmek için Irpin'in 101 millik rotası boyunca ayrıntılı bir savak sistemi inşa etmişti.

Savaşın başlarında, Ukraynalılar, barajın bir kısmını, rezervuardan Irpin'e doğru bir saldırıyı önlemek için topçu ateşiyle havaya uçurdular ve Ruslara karşı bir bariyer oluşturdular.

Askeri istihbarat şefi Kyrylo Budanov, Ukrayna'nın askeri istihbarat servisine sahip özel kuvvetler birimlerinin, barajın diğer kısımlarını patlayıcılarla donatmak için düşman hatlarının arkasına gizlice girdiğini söyledi.

Yetkililerin “Dalgıç” olarak adlandırmaya başladığı yerel bir tarım işadamının karmaşık bilgisine dayanan Syrsky, savaklardan birinde hedeflenen bir patlamanın Moshchun çevresindeki su seviyesini daha da artırmaya yardımcı olduğunu söyledi.

Barajdaki patlama, Ukraynalıların Ruslar için engeller yaratmak, yolları tahrip etmek, köprüleri havaya uçurmak ve demiryolu raylarını mahvetmek için kendi altyapılarını nasıl vahşice öldürdüklerinin sadece bir örneğiydi.

Syrsky, “Su aktı ve Rusları sular altında bıraktı ve daha sonra Rus denizcilerinin hayatta kalmak için tüm vücut zırhlarını atmak ve yüzmek zorunda kaldıkları yeri bulduk” dedi.

Ancak daha sonra, Mart ayının üçüncü haftası civarında, Ruslar, 72. Tugay komutanı Vdovychenko'ya göre, Moshchun yakınlarındaki nehrin Ukrayna tarafına paraşütçüler indirdi.

Zaluzhny'ye, Ukrayna kuvvetlerinin köyden geri çekilmesi gerekebileceğini, çünkü artık onu tutacak güce ve araçlara sahip olmadıklarını bildirdi.

“Güç toplayacağız ve araçlar arayacağız,” diye yanıtladı Zaluzhny.

Vdovychenko taktik değiştirdi.

Kuvvetleri üç günden fazla olmayan bir süre içinde döndürmeye başladı ve yeni bir tabur getirdi.

“Bombardıman yoğunluğu ve soğuk nedeniyle, daha uzun süre kalmak imkansızdı” dedi.

Birlikleri Moshchun'u iki taraftan kuşattı ve Rusların geçtiği veya yoğunlaştığı yerleri ağır topçu ateşiyle bombalamaya başladı.

Ukraynalılar, Moskova'nın saldırısı parçalanmaya başladığında Rusları nehrin karşısına geri itti.

Hastanede Kovalenko, kayıp askerlerinin sevdiklerinden gelen çağrıları yanıtladı.

Müfreze komutanlarından üçü gitmişti.

Moschun'un altı mil kuzeyindeki kasabada bıraktığı askerlerin çoğu da öldürülmüştü.

Bedel ona ağır geliyordu. Bazı astları kararlarını sorguladı.

“En iyi düşündüğün gibi elinden gelen her şeyi yaptın,” dedi ikiz kardeşi Dmytro.

“İnsanlar sizi dinlemediyse, bu başka bir soru. Bunların hepsi tamamen yeni insanlardı, herkes seferber oldu, neredeyse hiç kimse birbirini tanımıyordu.”

Kovalenko, hastaneden taburcu edildikten sonra, grubunun ölülerini savaştıkları bir siperden toplamak için Moshchun'a döndü.

Rus topçuları köyü hedef almaya devam etti ve Ukraynalıları yoldaşlarının cesetleri arasında saklanmaya zorladı. Ateş hafiflediğinde, Kovalenko ve adamları cesetleri tek tek yaya olarak taşıdılar.

Ruslar boşluğu vurdu

Ukrayna Merkez Hava Komutanlığı Başkanı Korgeneral Anatoliy Kryvonozhko, Kiev'de bir hastane yatağındaydı ve 24 Şubat'ta kötü bir koronavirüs enfeksiyonundan kurtuldu.

İlk füzeler askeri havaalanlarında ve radar istasyonlarında halkını vurmaya başladığında, IV tüpünü çıkardı ve bir sürücü çağırdı.

Üssünde ona ihtiyaç vardı.

“Koronavirüs muhtemelen bu tür durumlarda ortadan kayboluyor” dedi.

Kryvonozhko uzaktan çalışıyordu ve olası bir Rus saldırısına hazırlanıyordu.

Birçok Ukrayna savaş uçağı ve hava savunma sisteminin yeri değiştirilmişti.

Sonuç olarak, ilk füzeler vurduğunda, Ruslar genellikle boş alanlara vuruyordu. O ve diğerleri, bazı savaş uçaklarının, saldırılar gerçekleştiğinde zaten havada olduğunu söyledi. Bu da filoyu kurtarmak için başka bir taktik.

“Düşmanlarımız için sahte hedefler yarattık,” diye anımsadı savunma bakanı Reznikov.

Kryvonozhko, ilk bombardımanın şokundan sonra birliklerine kendilerini toplamaları için yaklaşık 90 dakika verdi.

Bazı durumlarda, Rus füzeleri o sabah hedeflerini başarıyla vurdu.

138. Radyo-Teknik Tugayı'nın kışlası yok edildi, ancak içeride uyuyan 50 kişi mucizevi bir şekilde hayatta kaldı.

Onları sığınağa gitmeleri için uyaran siren çalmamıştı.

Genç pilotlar roket güdümlü el bombaları aldılar ve Kiev'in yaklaşık bir saat güneyinde kullanımda kalan bir pist olan Vasylkiv Hava Üssü'nü savunmak için pozisyon aldılar.

Daha yaşlı, daha deneyimli pilotlar, görevlerin sonuncusu olacağını bilerek uçmak için öne çıktılar.

“Bu geleneğe gelenek demezdim, ama gerçekten, gerçekten tehlikeli bir kötü görev varsa, yaşlı adamların savaş uçaklarına atlaması bir kuraldı” diyor Moonfish çağrı kodunu kullanan Ukraynalı bir savaş pilotu.

“Yaşlı adamlar, 'Hey, ben çocuk yetiştirdim' gibi sorumluluk aldılar.”

Kryvonozhko, bazı pilotların Rus kuvvetleriyle çatışmak için günde üç ila dört sorti yaptığını söyledi.

Sık sık ön kontrollerini atladılar ve bombalanan ve daha sonra bir gecede onarılan kısaltılmış pistlerden havalandılar.

Kryvonozhko, Ukrayna'nın savaşmasının Rusları şaşırttığını ve kalıplarını değiştirmelerine neden olduğunu belirterek, ilk dalgalardan sonra Ukrayna'ya daha az Rus savaş uçağının uçtuğunu ve Moskova'nın bunun yerine sınırlı hassas mühimmat tedarikinin daha fazlasını kullanmaya başladığını belirtti.

İşgalden günler sonra hala uçan Ukrayna savaş uçakları, kalıcı olan şiddetli bir direnişin sembolleri haline geldi ve Rus saldırısının körelmesinde çok önemli bir rol oynadı.

“Herkes, özellikle Rusya, hava savunmamızın sadece birkaç gün ve hatta birkaç saat dayanacağına inanıyordu,” diyor uçaksavar füze birlikleri eğitim bölümünde baş uzman olan Yarbay Denys Smazhny.

Karada, Ukrayna hava savunma birimleri Rus hedeflerine ateş açtı ve derhal pozisyon aldı ve kapsamlı Rus saldırısına karşı mücadele ederken bile, beklenenden daha uzun süre hayatta kalmalarını sağladı.

138. Radyo-Teknik Tugay komutanı Albay Yuriy Perepelytsya, kuvvetlerinin hiçbir zaman Rus topçu menzilinde olmaması gerektiğini, ancak bazen cephe hattının 10 mil yakınında faaliyet gösterdiğini söyledi.

“Tüm doktrinleri ihlal ettik.”

“Kendimizi riske atarak, hedefleri yok etme şansımızı artırıyorduk.”

Hava savunması Ruslar için en önemli hedef olmaya devam etti ve Perepelytsya, yerini ortaya çıkaran sabotajcılar konusunda sürekli endişeleniyordu.

Ukrayna'nın ana iç güvenlik servisi SBU'daki yetkililer, Ukraynalı işbirlikçilerin bazı yerleri geceleri görülebilecek boyalarla işaretlediklerini söyledi. Bu hava saldırılarının nereye yönlendirileceğine dair bir sinyaldi.

Diğer durumlarda, Rus akıl hocalarına koordinatlar içeren kodlanmış mesajlar gönderiyorlardı.

Kırmızı işaretler içeren bir metin, sivil bir altyapı nesnesini gösteriyordu.

Yeşil işaretler askeri bir tesis içindi.

Perepelytsya, “Ruslara herhangi bir hava savunma sistemi olmayacağı söylenmişti” dedi.

“Hava sahasına giriyorlardı ve onları yok ediyorduk.”

Yoldaşları Kiev'in batısındaki Rusları durdurmak için çabalarken, Ukrayna 1. Tank Tugayı'nın komutanı Albay Leonid Khoda, Honcharivske'deki başkentin kuzeydoğusunda seferber oluyordu.

Çernigiv'de akıl oyunları

İlk Rus füzesi 24 Şubat sabahı üssünü vurduğunda, Khoda en kötüsüne hazırlanmıştı.

Mühimmat, yakıt ve yiyecekleri kamufle edilmiş güvenli bölgelere taşımış ve birliklerini üsten sahaya dağıtmıştı.

Milletvekilleriyle nasıl uzaklaşılacağını ve bir yeraltı direnişinin nasıl oluşturulacağını tartışmıştı. Karısına son bir veda etmeye hazırlanmıştı.

Savaşa saatler kala, en kötüsü oluyormuş gibi görünüyordu.

Sonunda sayıları 30.000'e yaklaşacak olan Rus birlikleri, sınırdan üç yönden Ukrayna'nın kuzeyindeki Çernigiv şehrine doğru akıyordu.

Ukraynalı yetkililere göre planları, 280.000 kişilik şehri hızla ele geçirmek ve Dinyeper Nehri'nin doğu yakası boyunca güneye doğru üç gün içinde Kiev'e doğru ilerlemekti.

Hostomel'e inen ve başkentin batı tarafına yayılan kuvvetlerle birlikte, Kiev'de bir kıskaç hareketi oluşturacaklardı.

Ruslar ve başkentin doğu kanadı arasında duran, yaklaşık 2.000 askerden oluşan tugayı Khoda'ydı.

“Bir birliğin 10 tankla geldiğini duyduğunuzda bunu kabul etmek psikolojik olarak zor. Bir diğer birlik ise 30 zırhlı araçla geliyor. Onların arkasında 12 araçlık bir birlik daha geliyor.”

Khoda üssü terk etti ve ileri komuta merkezi kurmak için kuzeye doğru Çernigiv'e doğru ilerledi.

Şehrin kuzeyindeki otoyolun yanında bekleyen bölükleri, ilk Rus birliklerini pusuya düşürdü ve imha etti, formasyona o kadar kısa mesafeden topçu ateşi açtı ki, Rusların tepki verecek zamanı yoktu.

İkinci bir Rus birliği da aynı şekilde düştü.

Saldırı, ilerleyen gücü durdurdu ve Ukraynalılara savunma kurmak ve kendi birliklerini toplamak için kritik zaman verdi.

Önümüzdeki beş hafta boyunca ortaya çıkan şey, Moskova'nın Ukrayna'nın başkentine yönelik “yıldırım harekatını” önlemede bir başka kritik rol oynayacak olan Ruslara karşı bir alt mücadele oldu.

Ukraynalılar, Rus birliklerini dar arazi alanlarına girmeye zorlamaya çalıştılar. Geçilmez toprak yollar, araçları esir alacak ve daha fazla yakıt tüketimini zorlayacak tarlaları veya bataklıkları çözüyorlardı.

Asfaltta kalan araçlar, hızlı hareket eden Ukrayna birlikleri tarafından hedef alındı. Köprüler ve geçitler mayınlı ve bloke edildi.

Ülkenin kuzey kesimindeki Ukrayna kuvvetlerinin üst düzey komutanı Tümgeneral Viktor Nikolyuk, “Onları belirli rotalara girmeye zorladık, daha sonra onları patlattık ve kestik,” diyor.

Strateji, Pentagon'da hayranlık uyandıran alkışlar aldı.

“Buraya 30 savaş grubu gibi bir şey geliyordu. Tek bir Ukrayna tugayı onları durdurdu. Bu komutanın kim olduğunu bilmiyorum, ama onları yollarında durdurdu,” dedi Genelkurmay Başkanı General Mark A. Milley.

“Yoldan çıkamadılar. Küçük subaylarının herhangi bir inisiyatifi yoktu,” dedi Milley Ruslar için.

“Bu adam bir testere gibiydi, sadece onları biçiyordu.”

Nikolyuk, komutanların subaylara karar vermeleri için çok az hareket alanı tanıdığı ve hantal kuvvet kitleleri göndererek düşmanı ezmeye çalıştığı eski Sovyet savaş tarzının Rus imzası olarak kaldığını söyledi.

“İki ya da üç kişiyi öldürürdük ve sonra diğerleri onların yerine gelirdi. İlki hala orada yatıyor ve bu adamlar ilerliyor” dedi.

“Sadece 1941 yılındayız, personelin hayatları komutanlar için hiçbir şey ifade etmiyor.”

“Sorun şu ki, kendilerine güveniyorlar. Ukrayna'nın küçük olduğunu düşünüyorlar.”

“Onların üstünden geçtik” diye devam etti.

“Tanklarla ilerledik ve bu oldu.”

Bağımsız birlikler

Ukrayna tarafında, 2014'ten beri ülkenin doğusundaki birliklere liderlik eden komutanlar, Batılı ortaklardan, karar alma gücünü emir komuta zincirinden aşağı itmeyi ve alt düzey subayların, karargahın koltuk değneği olmadan, şu anda olanlara dayanarak hareket etmeleri gerektiğini bilmelerini sağlamayı öğrenmişlerdi.

İnisiyatif, her halükarda, subaylara dayatıldı. Kiev'in batısında olduğu gibi, Ruslar Ukraynalıların iletişim ve uydu ağlarını tamamen karıştırdı ve Khoda ve diğerlerini ön cephe askerleriyle bağlantısız bıraktı.

Ukraynalı komutanlar, iletişim kurmak ve emir vermek için birliklerinin pozisyonlarına geçtiler.

Khoda, “Askeri iletişim tamamen felç oldu” dedi ve güçlerinin yerel halkı da çektiğini belirtti.

“Muhbirler aracılığıyla çalışmak zorunda kaldık. Tüm kartları masaya koymayacağım, ancak en küçük hareketlerini bile başka yollarla yüzde 95 doğrulukla biliyorduk. Bunların hepsi yerlilerdi.”

Ukrayna'nın her şeye rağmen savaşma isteği, Çernigiv’in kuzeydoğusunda, şehrin ve çevresinin hakim bir manzarasına sahip bir tepede vurgulandı.

Khoda, savaşçılara emir verdiğini, çünkü aksi takdirde Rusların Çernigiv’i “avuçlarının içinde” tutacaklarını söyledi.

Nikolyuk, Ukraynalı savaşçıların günlerce tanklardan, çoklu roketatarlardan ve nihayetinde sırtın çoğunu tahrip eden yüksek patlayıcı FAB-500 bombalarından gelen vahşi Rus bombardımanına rağmen tepeyi savunduğunu veya itiraz ettiğini kaydetti.

Nikolyuk, olaya karışan Ukraynalıların neredeyse tamamının öldüğünü ve daha sonra üstünde haç bulunan derme çatma bir mezarda bulunduklarını, ancak teslim olmadıklarını belirtti.

“İnsanların kendilerine ait olanı savunmaya hazır olduklarını ve geri dönüşü olmadığını anlıyorsunuz.” dedi.

“Bunu gördüğünüzde, zaten başka bir şekilde hareket etmek için ahlaki hakkınız olmadığını anlıyorsunuz.”

Ölenlerin çoğu, savaşın ilk günlerinde binlerce kişinin katıldığı gönüllü Ukrayna Bölgesel Savunma Kuvvetleri'nin bir parçasıydı.

Çoğunluğu deneyimsiz savaşçılar olmasına rağmen, kritik ekstra insan gücü sağlayarak çok önemli ve tehlikeli roller üstlendiler.

Ukrayna'nın resmi açıklamalarına göre, altı ay sonra Ukrayna, toplamda yaklaşık 9.000 asker kaybetti ve 7.000'den fazla askerin kaybolduğunu gördü, ancak rakamlar daha yüksek olabilir.

Rusya, Temmuz ayı sonlarında kesin bir sayı tespit etmenin zor olduğunu söyleyen CIA Başkanı tarafından yapılan yorumlara göre, 15.000'den fazla asker kaybetti.

Khoda, Zelenskiy'nin Kiev'de kalma kararının birlikleri teşvik ettiğini söyledi.

“Bir savaş olduğunu ve başkanın bir yerlerden kaçtığının söylendiğini hayal edin... bu moral bozucu.”

Rus hava kuvvetleri ilk başta Chernihiv üzerinde gökyüzüne hakim oldu.

Sadece Mart ayının ortalarında Khoda'nın tugayının ABD ve Avrupalı müttefiklerden Mistral ve Stinger MANPADS füzeleri teslim alacağını ve sonunda Rus uçaklarını vurmalarını sağlayacağını söyledi.

Kaba kuvvet ve çok sayıda Ruslar, o zamana kadar Çernihiv'in güneyini süpürmeyi ve şehri neredeyse kuşatmayı başarmışlardı.

Ukrayna'nın 58. Motorize Piyade Tugayı, 1. Tank Tugayı'na yardım etmek için şehrin altına girerek savaşa katıldı.

Rusların büyük hatası

Çatışma Lukashivka adlı bir köyde doruğa ulaştı.

Khoda, Rusların yaklaşık 750 askerden oluşan bir tabur taktik grubu topladığını ve eski bir Ortodoks kilisesinin beyaz duvarları arasına mühimmat yığdığını söyledi.

Rus zırhlı araçlarının köyü sular altında bıraktığını söyledi. Kamyonlara ek olarak yaklaşık yedi tank, 19 piyade aracı ve 12 veya 13 zırhlı personel taşıyıcısı.

Ukraynalılar Lukashivka'ya geri adım atmazlarsa, Çernigiv'in içinde ve dışında son “yaşam yollarını” kaybetme riskiyle karşı karşıya kaldılar.

Ancak Rusya'nın asker toplama kararı bir hataydı.

Khoda, açık tarlalar ve küçük akarsulardan oluşan bir yama çalışmasının Lukashivka'yı Ukraynalılar tarafından tutulan köylerden ayırdığını ve Rusları açıkta bıraktığını söyledi.

“Küçük gruplar kullanarak dışarı çıktık ve bir veya iki tankı, bir piyade savaş aracını, bazı personeli imha ettik - ve yavaş yavaş lojistiklerini kesmeye başladık.”

Topçu gerisini halletti. Rus ekipmanlarının çoğu imha edildi.

O anda, Khoda, Rusların yenileceğini anladığını söyledi. Çok fazla insan, tank ve savaş aracı kaybetmişlerdi ve artık Çernihiv şehrine ilerlemek için yeterli güçleri yoktu.

Lojistikleri karşı saldırılar, zaman ve mesafe tarafından aşırı gerilmişti.

O zamana kadar, Ruslar Kiev'in doğu kenarına başka bir yoldan ulaşmışlardı.

Yüzsüzdü ve aynı zamanda aptalcaydı.

Mart ayının ortalarına gelindiğinde, kuvvetleri Kiev'in her iki tarafında da mücadele ederken, Rusya yeni bir kumar oynadı ve Rusya sınırından Ukrayna'nın merkezinden 225 mil batıya doğru bir tank birliği gönderdi.

Toplanmış birlik başkentin şehir sınırlarına yaklaşırken, Ukraynalılar tankları topçu ateşiyle pusuya düşürdü.

On dokuz araç imha edildi ve yaklaşık 48 kişi geri çekildi.

Ukraynalılar tarafından yayınlanan drone görüntüleri, 20 Rus tankının, sütun geri çekilirken otoyolun çamurunda dönmek için çabaladığını gösterdi.

Ukraynalılar tarafından yayınlanan bir telefon görüşmesinde, bir Rus askeri, alayın komutanı da dahil olmak üzere çok sayıda kayıp bildirdi.

Kiev ayakta

Ruslara vurulan darbe, Kiev'in doğu ucundaki köylerde Dmytro Kovalenko'nun taburu için haftalarca süren çatışmalar sırasında geldi.

Kovalenko, savaşırken, Joseph Stalin'in 1930'larda Ukrayna'daki insan yapımı kıtlığından kurtulan ve II. Dünya Savaşı sırasında Sovyet ordusunda görev yapan rahmetli büyükbabasının sözlerini hatırladı: Ruslara veya Komünistlere asla güvenme.

“Aileme çok acı çektirdiler. Şimdi onlardan nefret ediyorum.”

Tank bozgunundan sonra, Ruslar yeniden toparlanmayı başaramadılar ve başkentin doğu ucunda hiçbir zaman büyük bir saldırı başlatmadılar.

Günler geçtikçe, Rus iletişimini izleyen Ukraynalı komutanlar, düşman askerleri arasında bir ton değişikliği duymaya başladı.

Coşku olan şey panik ve hayal kırıklığına dönüşmüştü.

Kiev hala ayaktaydı ve Rusya'nın sıkıntıları artıyordu.

Rusya kayıplarını azalttı ve Mart ayı sonlarında birliklerinin doğu Ukrayna'ya yeniden odaklanacağını açıkladı.

Birkaç gün içinde geri çekilmeye başladılar.

“Bir gün aniden bir araya geldiler ve ayrıldılar,” dedi ikiz kardeşi Roman ile haberi kutlayan Kovalenko.

“Her şeyden önce, insanlar birbirleri için ayağa kalkıp 'Hayır, teslim olmayacağız' dediler.”

Bu onların ruhunun gücüydü.

Kiev'i kurtararak, Ukrayna egemen bir devlet olarak bağımsızlığını korudu. Ancak Rusya, ülkenin güneyindeki ve doğusundaki savaşın ikinci, daha moral bozucu bir aşamasında bu devletin sınırlarına itiraz etmeye devam edecekti.

4 Nisan'da Zelenskiy, Ukraynalı yetkililerin 458 ceset bulacağı Kiev'in banliyösü Bucha'ya gitti.

400'den fazla kişi silah, işkence veya taciz izleri taşıyordu.

Zelenskiy, geçtiğimiz altı hafta boyunca her gün, ölü ve yaralıların sayısı hakkında bilgilendirilmiş, aileler Ukrayna’dan ayrılıp Avrupa'ya dağılmıştı.

Birlikleri ziyaret etmesine, gece topçu saldırılarının ve hava saldırılarının sesleri arasında uyanık kalmasına ve kendi hayatına yönelik tehditlere maruz kalmasına rağmen, çoğunlukla başkanlık makamına hapsedilmişti.

Askerler birçok koridor boyunca yerde oturuyorlardı. Keskin nişancılar pencerelerin yanına yerleştirildi.

Zelenskiy'nin bütün bunlara alıştığını, ama hiçbir şeyin onu Bucha'ya yaptığı ziyaret kadar sarsmadığını söyledi.

“Bu ölüm hissiydi. Sessizlik. Ve yaşayan hiçbir şey kalmamıştı.”

Cesetler sokakta yatıyordu. Binalar yanmıştı. Yetkililer ona korkunç tacize maruz kalan insanların cesetlerini gösterdi.

“Bu duygu korkutucu. Her şey yok oldu ve şimdi ne olacak? Her yerde böyle olabilir. Bu şekilde çalışıyorlar.”

Bucha'dan önce, daha fazla silah güvence altına almaya, savaş alanı kararlarını onaylamaya ve yabancı liderlerle müzakere etmeye çalıştığını söyledi.

“O bilinç anı geliyor,” diye devam etti Zelensky,

“Neler olduğu, ne yaptıkları, geri dönüşü olmayan, geri dönmenin mümkün olmadığını anladığınız o an.”

Haziran ayına gelindiğinde, Roman ve Dmytro Kovalenko, Rusya'nın I. Dünya Savaşı'nı anımsatan bir topçu savaşını ortaya çıkardığı ve daha fazla gelişmiş Batı silahları için yalvaran Ukraynalı askerleri bırakan bir topçu savaşını ortaya çıkardığı Donbas kömür madenciliği bölgesinde ülkenin doğusundaydı.

Bir buçuk aydan fazla bir sürede Dmytro’nun grubunun üçte ikisinden fazlası yaralı, kayıp veya öldürülmüştü. Hayatta kalanların çoğu travmatik beyin yaralanmalarıyla ayrıldı.

Dmytro kardeşinin pozisyonunu ziyaret etti ve Roman'ın da patlamaların yankılarını yumuşatmak için kolluklar takarak nasıl acı çektiğini gördü.

Birkaç gün içinde Roman hastaneye geri döndü ve son günlerde tekrar konuşlandırılana kadar burada kaldı.

Bu ayın başlarında, Dmytro, ailesi ve 10 yaşındaki oğluyla Kiev dışında birkaç gün geçirdikten sonra Doğu cephesine geri dönmek için toplandı.

Oğlu nereye gittiğini anlıyor.

Dmytro, nasıl veda edileceği konusunda mücadele ettiğini söyledi:

“Her şeyin yolunda olduğunu, yakında döneceğimi söylüyorum. Sadece bekle.”

ÖNERİLEN İÇERİK: Gerçeklikten kopan bir istihbarat teşkilatı: FSB

* * *

KAYNAK: gdh.digital, Washington Post