gdh'de ara...

Rusya'nın yeni kabusu: M142 HIMARS Çok Namlulu Roketatar (ÇNRA)

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) tarafından Ukrayna’ya sevk edilen M142 Yüksek Mobilite Topçu Roket Sistemi (HIMARS) Ukrayna’da süren savaşta sahaya iner inmez fark yaratmaya başladı.

1. resim
04.07.2022

ABD, Ukrayna’ya 700 milyon dolarlık askeri yardım paketi kapsamında toplamda 4 adet HIMARS tedarik etme kararı almıştı. Bu sistemlerin ilk lançerleri geçtiğimiz günlerde Ukrayna’ya geldi ve sahada aktif bir şekilde kullanılmaya başlandı.

Ukrayna’da bulunan HIMARS sistemlerinden birisini kullanan bir birliği ziyaret eden Washington Post gazetesi HIMARS’ı kullanan Ukraynalı askerlerin hikayeleri anlattı.

Sistemin gövdesinde üç adet kara kuru kafa bulunduğunu kaydeden bir Ukraynalı asker, bunların başarıyla vurulan her bir hedefi temsil ettiğini kaydediyor.

“Aslında bu kuru kafalardan altı tane var. Diğer üç tanesini eklemek için henüz vaktimiz olmadı.”

HIMARS, Ukrayna Ordusunun envanterine kattığı en uzun menzilli topçu sistemi. Ukrayna, bu sistemler sayesinde işgal altındaki topraklarında bulunan Rus güçlerin en hassas noktalarını en yüksek hassasiyetle vuruyor.

Ukrayna aylarca dil döktü

Ukrayna, HIMARS’ın kendisine verilmesi için aylarca dil döktü ancak Biden yönetimi kararı bugünlere kadar bekletti. Biden yönetimi aynı zamanda HIMARS’ı Ukrayna’ya sevk etmeden önce Ukrayna’dan bir söz de aldı: Sistem hiçbir şekilde Rusya’daki hedeflere karşı kullanılmayacak.

Biden yönetimi geçtiğimiz hafta açıkladığı 450 milyon dolarlık bir diğer yardım paketiyle Ukrayna’ya 4 adet daha HIMARS ÇNRA yollama kararı aldı. Böylece gönderilecek olan sistemlerin sayısı toplamda 8’e yükselmiş oldu.

Daha önce Avrupa’da konuşlu bulunan bu sistemler Ukraynalı askerlerin eğitimlerinin tamamlanmasının hemen ardından ülkeye sevk edildi.

Ukrayna’nın HIMARS birlikleri toplamda 4 mürettebattan oluşuyor. Bir askerin açıklamaları ise şöyle:

“Daha önce kullandığımız şeyler çok daha fazla endişe vericiydi. HIMARS bize gönül rahatlığı sağladı. Önceden kullandığımız sistemlerin bazı kısıtları vardı. Ama şimdi neyi vuracaksak onu vuracağımızdan hiçbir şüphem yok. Roketin hedefini bulacağından eminim çünkü uydu tarafından hedefine güdümleniyor.”

Daha önce Sovyet üretimi olan Uragan ÇNRA kullandıklarını belirten Ukraynalı askerler bu sistemin sapma payının 1 kilometre civarında olduğunu kaydediyor.

HIMARS ise uydu güdümlü ve sapma payı çok düşük.

Askerler, ailelerinin dahi HIMARS’ları kullandıklarını bilmediklerini ve Rusların sürekli peşlerinde olduğunu kaydediyor. Sistem ise sürekli hareket halinde olmak zorunda aksi taktirde tespit edilmeleri işten bile değil.

Şimdiden sahada fark yarattı

Sistem toplamda 6 adet roket ateşleyebiliyor. Operasyonlar ise genellikle gece karanlığında icra ediliyor. Atışların yapılmasının ardından tekrar harekete geçebilme süresi iki dakikayı buluyor. Bu süre içerisinde hemen oradan ayrılmazlarsa karşı topçu tespit radarları sayesinde Rus güçler bulundukları noktayı hemen ateş altına alabilir.

Araç oldukça ağır olmasına rağmen saatte 100 kilometre kadar hıza ulaşabiliyor.

“Böylesine yüksek hassasiyetli bir sistemin bu kadar sessiz olabildiğini görünce de çok şaşırdık.”

HIMARS ÇNRA sisteminin tüm bilgisayar sistemleri ise İngilizce. Eğitimler sırasında Ukraynalı askerlere her bir düğmenin ne işe yaradığı tek tek çevrildi. Ancak askerlerin bazı durumlarda hala Google Translate kullandığı vurgulanıyor.

Ukraynalı askerlere göre Ukrayna Ordusuna 50 adet HIMARS ÇNRA tedarik edilirse Ukrayna bunları ülkenin her bir yanına dağıtabilir ve bu sayede büyük bir üstünlük sağlanır.

"Geç kaldılar"

Bir Ukraynalı asker ise sistemlerin çok geç geldiğini belirtiyor.

“Bence bu sistemlerin buraya gelmesi çok uzun zaman aldı. Çok daha önceden burada olsalardı bence bu savaş şimdiye çoktan bitmiş olurdu.”

Ukrayna'ya verilecek olan ÇNRA sistemleri

Ukraynalı yetkililer toplamda 300 adet ÇNRA sistemi talep ettiklerini daha önce açıklamışlardı. Şu an için bu sayının yakınında bile değiller. ABD’ye ek olarak İngiltere, Norveç ve Almanya Ukrayna’ya M270 ÇNRA sistemleri yollayacak. İngiltere ve Almanya toplamda 6 adet M270 göndereceklerini açıklamıştı. Norveç ise sayı vermedi.

M270 ÇNRA sistemleri ise toplamda 12 adet roket taşıyabiliyor. Bu sistemler de yine Rus muadillerinden son derece ileride sistemler. Nereyi hedef alacaklarsa tam olarak orayı vurabiliyorlar. Bu da günün sonunda esas farkı ortaya çıkartıyor.

Her bir HIMARS roketinin harp başlığı ise 90 kilogramlık yüksek patlayıcılardan oluşuyor. Bu da oldukça büyük bir yıkım yaratmak için yeterli.

Ve aynı zamanda Ukraynalı askerler HIMARS’ları son derece akıllıca kullanıyorlar. Her bir Rus mühimmat deposuna bir ya da iki adet roket atılıyor. Tek roket dahi tüm bir mühimmat deposunun patlamasına yetecek kadar etki yaratabiliyor. Bunlara ek olarak sistemler cephe hattından olabildiğince uzakta tutuluyorlar.

Sistemler her ne kadar Rusların ilerlemesine büyük ölçüde darbe vuruyor olsa da henüz Ukrayna’nın topraklarını geri almasına yetecek kadar bir etki yaratamıyorlar.

Toplamda 8 adet gönderilecek olan HIMARS ÇNRA sistemlerinin tamamının Temmuz ayı ortasına kadar Ukrayna’ya ulaşmış olması bekleniyor.

Üst düzey Pentagon yetkililerine göre Ukraynalı askerler HIMARS ÇNRA’ları “ölümcül bir etkinlikle” kullanıyor.

Her bir saldırıdan önce askerler vurulacak olan hedefin koordinatlarını bilgisayara giriyor ve ardından roketler ateşleniyor.

M142 HIMARS ÇNRA sistemi

ABD’nin Ukrayna’ya sekiz adet göndereceği M142 HIMARS ÇNRA sistemi yaklaşık 70 kilometre menzile sahip GMLRS mühimmatı ile birlikte çalışıyor.

Aslında HIMARS ÇNRA’nın mühimmatları arasında çok daha uzun menzilli mühimmatlar yer alıyor fakat Biden yönetimi bu mühimmatları Ukrayna’ya vermeme kararı aldı. Normal şartlarda HIMARS’ın menzilini 500 kilometreye çıkarmak dahi mümkün.

Ukrayna’ya verilen roketler ise M30/31 (GMLRS) roketi için ve roketlerin menzili 70 kilometre civarında.

M31 Güdümlü Çok Namlulu Roket Sistemi (GMLRS), 15 ila 70+ kilometre menzile sahip. GPS güdüme sahip roket sistemi, üzerinde atış hazır 6 güdümlü roket bulunan HIMARS sistemine entegre edilebiliyor.

* * *

KAYNAK: gdh.digital, Washington Post