gdh'de ara...

Neden uyandıktan hemen sonra yumruğumuzu sıkamayız?

Elinizi yukarı kaldırıp yumruk yapmak oldukça kolay değil mi? Ama bunu derin bir uykudan uyandıktan hemen sonra yapmayı deneyin.

1. resim
14.08.2022

Yeterince basit olan bu hareketi, uyanır uyanmaz yapmak çok zordur.

Peki ama neden?

Sabahları biri ya da bir şey tarafından uyandırıldığınızda ellerinizi halsiz hissettiğiniz oldu mu? Birçoğumuz uyanır uyanmaz elimizi sıkı bir yumruk yapamayız. Hatta bu halsizlik hissi ayaklarda da hissedilir.

Bu bedensel fenomenin birkaç nedeni var. Ancak bu durum herkes için geçerli değil.

Bazı insanlar uyandıktan hemen sonra hiç zorlanmadan yumruklarını sıkabilirler. Bazen de bunun tam tersi olur ve bu durum tıbbi olarak müdahale edilmesi gereken ciddi bir soruna işaret ediyor olabilir.

Bir kasın kasılması için iki temel bileşene ihtiyaç var: Sinir uyaranı ve elektrolit. Elektrolitler, sıvı içinde çözünen elektrik yükü taşıyan minerallerdir. Yaygın elektrolitler arasında potasyum, kalsiyum, sodyum ve bikarbonat bulunur.

Bir kasın büzülmesi için kalsiyum, potasyum ve sodyum gerekir. Kasın büzülmesine yardımcı olacak sinir uyaranı gönderildiğinde, ilgili hücreye kalsiyum girer ve potasyum çıkar. Böylece kas büzülür. Kasın gevşemesi için ise yalnızca potasyum gereklidir. Bu nedenle potasyum eksikliği şiddetli kramplara sebep olabilir.

Uyku esnasında olanlar

Uyurken vücudumuz tamamen rahatlar. Beyin dalgalarımız yavaşlar, beynimiz gevşer. Uyanıkken kalbimiz, vücudumuzun tüm hayati organlarının verimli çalışması için aktif bir şekilde kan pompalar. Ancak uykudayken hareket etmediğimiz için kalbimizin bu kadar hızlı atmasına gerek yoktur. Bu aynı zamanda uzuvlarımıza daha az oksijen ve elektrolit gönderilmesi anlamına gelir.

Uyandığımız anda vücudumuzun tüm sistemleri uyanık moda göre ayarlanır. Beynimiz, kalbimiz uyanık modun ihtiyaçlarına göre ayarlanır ve geçen zaman içinde yumruğumuzu sıkabilmek için gerekli olan elektrolitler ellerimize ulaşana kadar yumruğumuzu sıkamayız. Bu etki, doğal olarak kendiliğimizden uyanmadıysak artar.

İlginç olan şu ki, bizi uyandıran şey bir yangın alarmıysa uzuvlarımızda halsizlik hissetmeyiz. Çünkü bedenimiz tıpkı doğal bir alarm gibi savaş ya da kaç moduna saniyeler içinde girerek bol miktarda adrenalin salgılar. Bu yüzden elimiz ayağımız canlı ve güçlü bir şekilde ihtiyacımız olan hareketleri yapabilmemize yardımcı olur.

Tıbbi bir sorun olduğunu nasıl anlarız?

Vücudun doğal yapısından kaynaklanan bu halsizliği çoğu insan hissediyor. Ancak bu durum ilerliyorsa, gün geçtikçe halsizlik artıyorsa bir uzmana başvurmalısınız.

Kaynak

  1. Olağanüstü Kanıtlar
  2. Science ABC