gdh'de ara...

Faturaya yeni çözüm: İstismar edilen üretim fazlası GES elektriği hanelere pay edilecek

Firmalara, kendi ihtiyacının üzerinde kapasitede GES kurma ve ihtiyacını karşıladıktan sonra fazlasını sisteme satma hakkı tanındı. Çok sayıda firma tüketim fazlası yatırım yaptı.

1. resim
10.08.2022

Mayıs 2019’da yayımlanan bir yönetmelikle sanayicilerin kendi elektrik ihtiyacını karşılamak üzere kendi fabrika alanında lisanssız güneş enerjisi santrali (GES) kurması özendirildi. Firmalara, kendi ihtiyacının üzerinde kapasitede GES kurma ve ihtiyacını karşıladıktan sonra fazlasını sisteme satma hakkı tanındı. Çok sayıda firma tüketim fazlası yatırım yaptı. Yeni hazırlanan bir yönetmelik taslağında ise fazla elektriğin ücretsiz olarak verilmesi hükmü getirildi.

ASO Başkanı Nurettin Özdebir yazılı bir açıklama yaparak geçmişe dönük şekilde bu uygulamanın haksızlık doğuracağını, yeni yatırımların önünü keseceğini belirtti. EPDK’nın itirazlara rağmen taslağın değiştirilmesine sıcak bakmadığı öğrenildi.

Bazı sanayiciler uygulamayı istismar etti

EPDK yetkilileri de isimsiz olarak Özdebir’in eleştirilerine yanıt verdi. Bazı sanayicilerin uygulamayı istismar ettiğini, hayvancılık, sulama gibi yatırımlar için elektrik üretim tesisi kurulduğunu ancak bu faaliyetin yürütülmeyerek sadece elektrik satışının yapıldığını belirten yetkililer, yönetmelik değişikliğiyle beyan yerine sayaçlar üzerinden denetim imkanı sağlandığını ayrıca fazla elektriğin vatandaşlara ücretsiz dağıtımının sağlanacağını belirttiler.

Bu ücretsiz dağıtım, belirli bir dönem ya da zaman diliminde “bedava” elektrik kullanmak anlamına gelmiyor. Toplam maliyette azalma anlamına geliyor. Bu durum zam ihtiyacını azaltacak ya da zam yapılmasının önüne geçilecek. Sanayicilerin yeni durumda gerçek faaliyet alanına dönmesinin istendiği belirtildi.

GES yatırımı yapmış sanayiciler kendilerine ayrılan kapasiteyi tüketim ihtiyacı olan bir başka işletmeye de devredebilecek. Bu arada, Mayıs 2019’dan, yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar geçen sürede sisteme verilen elektrikler için ödenen bedellerin geri alınmayacağı kaydedildi.

“Geriye dönük uygulama haksızlık, yeni yatırımları engeller"

ASO Başkanı Nurettin Özdebir, görüşe açılan taslağa yönelik yaptığı değerlendirmede, sanayicilerin verilen imkanlar doğrultusunda bir yatırım yaptığını belirterek, fazla elektriğin ücretsiz alımının yatırımcıyı cezalandırmak olacağını söyledi.

Satış imkanı gözeterek fazladan yatırım yapıldığını vurgulayan Özdebir, “Ülkemizin ciddi bir enerji açığı var. Yenilenebilir enerji tam da ihtiyacımız olan, yeşil dönüşümün ruhuna uygun bir yatırım. Yeri müsait olan firmalarımız da enerjiye bu kadar ihtiyaç varken bir katkı sağlayalım diye kredi kullanarak, borçlanarak fazlasını sisteme satmak amacıyla yönetmeliğe uygun olarak bu yatırımları yapıp, bu yükün altına girdiler. Şimdi yapılmak istenen düzenleme ile üstelik de hukuka uygun olmayan biçimde geriye dönük, geçmiş yatırımları da kapsayacak bir şekilde tüketim fazlasının bedelsiz olarak YEKDEM’e aktarılması planlanıyor. Cari açığımızın ana kaynağı ithal ettiğimiz enerji iken ve yerli kaynaklarla enerji üretimini arttırabilmek için çaba gösterirken, yeni yatırımcılarımızı caydıracak, daha önce yatırım yapmış olanları sıkıntıya sokacak yapılması planlanan bu değişikliğin bir kez daha gözden geçirilmesi gerekir” dedi.