gdh'de ara...

ABD, Arjantin'e F-16 satışı için İngiltere'yi ikna etmeye çalışıyor

Falkland Savaşı'ndan bu yana Birleşik Krallık, Arjantin'e silah satımları konusunda ambargo uyguluyor.

1. resim
29.08.2022

O zamandan beri Arjantin hükümetleri, ülkenin savunma yeteneklerine verilen zararla bu ambargoyu kaldırmaya çalıştı ve başarısız oldu.

Arjantin'de 40 yıllık kesintisiz demokrasi ve çatışma hipotezleri olmadan, ambargonun kaldırılması talebi sınırları aştı ve hatta İngiliz gazetesi Financial Times, ikili bağlantıyı geliştirmek amacıyla geçen Nisan ayında yayınlanan bir başyazı aracılığıyla talebi yineledi.

Ancak ülkeler arasındaki ilişkileri geliştirmekten daha güçlü nedenler var.

ABD, Çin'in etkisinin bölgede ve özellikle Arjantin'de ilerlediğini görüyor ve buna karşı koymak istiyor.

Bu anlamda, Arjantin hükümetine savaş uçağı satmak için Birleşik Krallık ile görüşmeler yapılacaktı.

Danimarka'nın F-16'ları

Danimarkalı haber sitesi Danish Post’un özel haberine göre Danimarka Hava Kuvvetleri, envanterinde bulunan 43 adet F-16 savaş uçağını 24 adedini satışa çıkarmayı planlıyor.

2025 yılında sipariş verdiği F-35 savaş uçaklarının tamamını teslim almayı uman Danimarka, bu tarihten önce elindeki F-16’ların bir kısmını satacak. Danimarka Hava Kuvvetleri personeli teslim alacakları F-35 savaş uçaklarını test etmeye ve eğitim almaya devam ediyor. 2027 yılına kadar tüm uçakların (27 adet) Danimarka topraklarına konuşlanmış olması bekleniyor.

Danimarka envanterinde bulunan F-16’ların hala yaklaşık on yıllık bir ömrü bulunuyor. Uçakların fiyatı ise her bir adet için 100 milyon Danimarka kronu olarak (11.3 milyon dolar) olarak belirtiliyor. Satıştan elde edilecek olan tüm gelirin Danimarka’nın savunma bütçesine eklenmesi hedefleniyor.

ABD, Arjantin'e F-16 satışı için İngiltere'yi ikna etmeye çalışıyor
ABD, Arjantin'e F-16 satışı için İngiltere'yi ikna etmeye çalışıyor

Danimarka Hava Kuvvetlerinin satışa çıkaracağı F-16 modelleri ise F-16AM/BM olarak öne çıkıyor. Danimarka Hava Kuvvetlerinin envanterinde şu anda üç adet F-16AM Block 10, üç adet F-16BM Block-10, 29 adet F-16AM Block-15 ve 8 adet F-16BM Block-15 savaş uçağı bulunuyor.

24 adet uçağın toplam maliyeti ise yaklaşık olarak 271.2 milyon dolara geliyor. Fiyat bakımından oldukça ucuz bir alternatif olduğunu söylemek doğru olacaktır ancak uçakların alınması durumunda mutlaka modernizasyona sokulması da gerekiyor.

ABD'nin çıkarına olacak

ABD Deniz Enstitüsü tarafından yayınlanan bir makale, ABD'nin, Çin'in etkisine karşı koymak amacıyla Arjantin'e F-16 savaş uçaklarının satışını Birleşik Krallık ile müzakere edeceğini ortaya koydu.

Örnek olarak, ABD yayını, Neuquén eyaletindeki Las Lajas'ta Çin uydu istasyonunun kurulmasından ve yaklaşık 23 milyar dolar karşılığında imzalanan ikili anlaşmalardan bahsediyor.

ABD hükümeti, Arjantin'in Çin savaş uçaklarına olan ilgisini dikkate alacak ve bunun yerine Danimarka’nın ikinci el F-16 A/B savaş uçaklarını teklif edecekti.

Rusya ise Arjantin’e Su-75 savaş uçağı satışı teklinde bulundu.

2021 MAKS fuarında, Rusya'nın yeni hafif savaş uçağının tanıtım videosunda BAE, Hindistan, Vietnam ve Arjantin'e dikkat çekmişti.

Ancak Çin'in teklifi, İngiliz ambargosunun yaptırımlarıyla karşılanmıyor. Bu nedenle ABD'nin Birleşik Krallık'ı askeri silahlanma ablukasını geride bırakmaya ikna etmesi çıkarına olacaktır.

Dönemin Arjantin Savunma Bakanı Agustín Rossi, Birleşik Krallık'ın Falkland Savaşı'ndan bu yana Arjantin'e uyguladığı askeri ablukanın durdurulmasını talep etti.

Bakan, Arjantin'in silah ambargosu nedeniyle silahlı kuvvetlerini yeniden donatırken karşılaştığı zorluklara değindi:

“Bazen İngiltere için savaşın henüz bitmediğini düşünüyorum. İngiltere'nin savunma politikası konusundaki eylemi zararsız değil. Bizi alımlardan alıkoyuyorlar. Silahlı Kuvvetlerimizi yeniden donatmak istediğimizde, İngiliz kökenli herhangi bir bileşenin her türlü operasyonu yavaşlattığı farklı durumlar tarafından geri tutuluyoruz.

Beş ya da altı yıl önce Brezilya Hava Kuvvetleri'ni (FAB) birleştiren Gripen ile başımıza geldi. Bu operasyona onlarla birlikte katılmak istedik ama İngiltere buna karşı çıktı.”

Bir başka örnek de aynı nedenle on KAI F-50 savaş uçağının satın alınamaması oldu:

“Geçenlerde Kore'nin ürettiği süpersonik uçakla başımıza geldi. İngiltere itiraz etti.”

Çin ise Arjantin’e Pakistan ile ortak olarak üretilen JF-17 savaş uçağını satmaya çalışıyor.

Arjantinli bir askeri heyet geçtiğimiz günlerde bu kapsamda Pakistan’ı ziyaret ederek uçağı yerinde incelemişti.

İngiltere vetosu

Arjantin Hava Kuvvetleri aslında Koreli KAI firmasından FA-50 alımı için oldukça ileri düzeyde görüşmeler gerçekleştiriyordu fakat İngiliz hükümetinin vetosu sonucunda, satış gerçekleşmedi zira uçağın aviyoniklerinin çok büyük bir kısmı İngiltere’de üretiliyor.

KAI’nin Uluslararası İş Stratejisi Departmanı Şefi Martin Chun, 28 Ekim 2020 tarihinde Arjantin’in Güney Kore Büyükelçisi Alfredo Carlos BASCOU’ya bir mektup gönderdi.

Chun tarafından gönderilen mektupta; FA-50’nin ihracat lisansıyla ilgili sorunların çözülemediği, FA-50’deki kullanılan 6 temel komponentin İngiliz üretimi olduğu ve İngiltere’nin bu komponentlerin satışına yönelik ambargo uyguladığı ifade edildi.

Şu anda JF-17’nin kullanıcıları arasında Pakistan, Myanmar ve Nijerya Hava Kuvvetleri yer alıyor. Uçağın ana üreticilerinden birisi olan Pakistan, JF-17 Blok III satışı için diğer ülkelerin yanı sıra Malezya, Azerbaycan, Fas, Katar, Sudan ve Sri Lanka ile görüşmelerde bulunuyor.

Arjantin’in bu uçakların alımını nasıl finanse edeceği ise ayrı bir merak konusu çünkü ülke çok derin bir ekonomik kriz içerisinde.

Ayrıca teknik olarak çoğunlukla Batı ürünlerine aşina olan Arjantin Hava Kuvvetleri’nin, bu denli bir değişikliğe hazır olup olmadığı ise bilinmiyor.

* * *

KAYNAK: gdh.digital, Arjantin medyası